Overstappen

Ik had geen reden om over te stappen, maar ik moet nu wel. Tramlijn 9 reed tot een paar jaar geleden rechtstreeks naar het Centraal Station in Amsterdam. De gemeente vond het beter om van lijn 9 lijn 19 te maken en je bij het Tropenmuseum te laten overstappen op lijn 14, richting de Dam en Centraal.

De route is niet veranderd, dus wat is het nut van overstappen?

De winderige tramhalte ligt tussen de voormalige Oranje-Nassau kazerne en het Tropenmuseum in. Ik ben er nog gekeurd voor de militaire dienst. Goedgekeurd, maar ze hadden mij niet nodig: buitengewoon dienstplichtig – wat jammer nou.

Lijn 14 komt er nog lang niet aan, lees ik op het onbetrouwbare display. Zou ik even de trap van het Tropenmuseum op lopen? Kleine moeite om te vragen waar ik als buitengewoon dienstplichtige mijn excuses namens de militairen van de Oranje-Kazerne, gebouwd in opdracht van Napoleon, kan aanbieden. Of zullen ze denken: daar heb je de zoveelste? En doe ik dan de militairen die niet buitengewoon dienstplichtig waren en voor hun nummer naar Indië moesten niet tekort?

Op mijn plaats van bestemming vandaag, de Dam, worden jaarlijks op 4 mei álle oorlogsslachtoffers herdacht. Maar één groep wordt nooit genoemd: dwangarbeiders. In de jaren 40 kregen ze een brief, geschreven door Nederlanders. Als ze geen gehoor gaven aan de oproep, zouden er represaillemaatregelen tegen hun vader en broers worden genomen. De Nederlandse Spoorwegen faciliteerden hun reis. Toch worden dwangarbeiders nog vaak als collaborateurs gezien. Aan mijn vader, dus niet een voorvader, is nooit enig excuus aangeboden. Ook niet na de actie van Job Cohen en Salo Muller: dwangarbeiders noemden ze niet.

Voetballers stappen massaal over. Liefde voor miljoenen gaat boven clubliefde. Terwijl de competities al zijn begonnen, is er een druk transferverkeer. Mensenrechten? Ja, dan kun je nergens meer spelen, dus gaan ze dat voor veel geld ergens in een zandbak doen. Opvallend is ook de overstap van politici: ze keren hun club, die partij heet, de rug toe. Het laatst Mona Keijzer. Dat is de vrouw die een paar jaar geleden nog in een CDA-spotje pannenkoeken stond te bakken, terwijl Sybrand Buma in zo’n filmpje iedereen gedag zei en uiteindelijk ‘tot ziens’. Hij verdween uit eigen beweging en Mona Keijzer werd ontslagen in een corona-angstcultuur van en door Rutte en consorten.

‘Het politieke vuur laaide weer op,’ zegt Mona. Ze bedoelt dat je met pannenkoekenbakken je brood niet kunt verdienen. Dus sluit ze zich aan bij BBB, van Caroline van der Plas, die geen minister-president wil worden, wat toch niet was gebeurd. Mona Keijzer wil dat wel, maar ook dat gebeurt niet. Ach, je moet ergens beginnen, maar niet voor het minimumloon, dan kun je net zo goed pannenkoeken blijven bakken.

Omtzigt, Yesilgöz of Keijzer… er zal niets veranderen. Geen reden om over te stappen.