Kamer versnippert, maar macht instituties blijft

De voortschrijdende versnippering van het politieke landschap blijft maar doorgaan. Met het vertrek van Olaf Ephraim uit de Groep Van Haga telt de Tweede Kamer straks liefst 21 fracties!

De wildgroei aan mini-fracties schiet door naar het absurde. Binnenkort heeft elke willekeurige relschopper zijn eigen clubje. Dat schaadt de slagkracht en het gezag van het parlement.

En de situatie dreigt alleen maar erger te worden. De aangekondigde nieuwe verkiezingen op 22 november 2023 zetten het hele politieke landschap op zijn kop.

Zowat de helft van de huidige Kamerleden heeft al aangegeven niet terug te keren op de lijst of op een andere manier deel te gaan nemen aan de politiek.

Ook kopstukken als Rutte, Kaag en Hoekstra zwaaien af.

Met zo’n leegloop ontstaat een vacuüm, waarin nieuwkomers en afsplitsingen floreerden. De almaar voortschrijdende versnippering lijkt onvermijdelijk. Zo’n jojo-effect ondermijnt de stabiliteit en het vertrouwen van de kiezer.

Macht instituties blijft

Toch betwijfel ik of al die politieke stoelendans echt veel impact gaat hebben op het landsbestuur. Want hoeveel er ook verandert in de Kamer, de macht van onze instituties blijft immens.

Denk aan de belastingdienst, die jarenlang ongehinderd mensen kapotmaakte in de toeslagenaffaire. Of neem het Instituut Mijnbouwschade Groningen, dat gedupeerden keer op keer teleur moet stellen met trage schadeafhandeling.

Zulke grote overheidsorganisaties drijven op hun eigen logica en bureaucratie. Ze zijn nauwelijks aanstuurbaar, ook niet door de politiek. Een andere minister verandert weinig aan die vastgeroeste cultuur.

Dus ik vrees dat ook na de komende politieke aardverschuivingen, de problemen bij machtige instituten als de Belastingdienst en het IMG zullen voortbestaan. De politiek is veel minder almachtig dan het lijkt.