Hit me
Dat vraag ik u af. Als de Autoriteit Persoonsgegevens vanaf nu toezicht houdt op de algoritmes in programmatuur je zelf ook via een algoritme bij dit nieuws terecht bent gekomen?
Of was je jezelf daarvan niet bewust? Was het omdat je wat programma’s had gekeken of het gevolg van een hit op een button op het net, een social mediaplatform of advertentie? Bleef je net iets langer dan bij andere onderwerpen of artikelen hangen dan gebruikelijk, dan had het algoritme al de hit gemaakt. En kreeg je zomaar allerlei pop-ups van verwante artikelen of producten op je scherm. En de volgende dag weer.
Een algoritme was eigenlijk nooit meer dan een stappenplan, een bewust gemaakte leiband om bij een doel uit te komen. Bewust werd een doel gekozen en je wegwijs gemaakt naar de gewenste koop of handeling. Gaandeweg werden algoritmes bewust gecreëerd om je onbewust naar een doel te leiden. Doelbewust door de maker, onbedoeldwust voor de gebruiker. Of doelonbewust, kies maar.
Verbieden betekent schade
Na berichten over het verbieden van algoritmes in overheidsprogramma’s is gekozen om dat niet te doen. Verbieden levert vaker onbedoelde schade op en handhaven is altijd lastig. Maar als overheidsinstanties de menselijke maat loslaten en gemankeerde algoritmische systemen inzetten bij fraudeopsporing of andere overheidstaken dan kan het nogal misgaan. Systemen met verouderde data en vooroor(-logse)delen die discrimineren, zoals bij de toeslagenaffaire. Dus verbieden niet, maar toezicht wel. Maar waarom door de Autoriteit Persoonsgegevens?
Aleid, baas van de Autoriteit, waarschuwde dat de A.P. op alle algoritmes toezicht kan houden. „We kunnen overal bij, overal in. Voor ons bestaan er geen geheimen op dat vlak. Het kan zijn dat we het niet openbaar maken omdat we geen bedrijfsgeheimen willen verklappen. Maar dat wil niet zeggen dat we niet moeten, kunnen, mogen en willen weten hoe het werkt.” Is het dan wel handig om juist deze instantie het toezicht te laten houden? Het gaat om jouw privacy, maar de club die dat moet beschermen zegt doodleuk dat ze alles van je moeten, kunnen, mogen en willen weten? Alles!
Regulering
Reguleren is prima, maar zou je niet liever de regulering van algoritmen door een onafhankelijke organisatie zien? Eentje die, los van het politieke veranderende landschap, niet privacy-gevoelige informatie verzamelt en beheert? Niet omdat je iets te verbergen hebt, maar wel wat te beschermen en da’s veel meer dan je alleen je beeldscherm.
Overigens moet het je niet verbazen als je straks verder online gaat en een pop-up van punker Ian Dury ziet. Ian dan wel, maar Punx not dead. Deze algoritme is bewust gemaakt. Wat nou privacy, don’t hit me with your algorithmstick!