Oude mannen-muziek
Kent u dat? U loopt op de parkeerplaats van uw plaatselijke supermarkt naar de auto als plotsklaps van achteren een Tesla vlak langs u scheurt. Mooie auto’s hoor, daar niet van, maar je hoort de krengen niet aankomen.
Ik schrik me regelmatig een ongeluk als ik met een volle boodschappentas op weg ben naar mijn eigen benzineautootje. Maar de verbrandingsmotor heeft zijn langste tijd gehad. Tijden veranderen.
En dat is natuurlijk prima. Toekomstige generaties zullen opgroeien met stille, milieuvriendelijke auto’s. Ik stel me een toekomst voor waarin musea aan kinderen moeten uitleggen hoeveel lawaai zo’n oude motor maakte en wat voor schadelijke gassen er allemaal vrijkwamen. Neemt niet weg dat ik mijn hele leven al dat ronkende geluid hoor. En zoiets is in al die jaren toch in mijn systeem gaan zitten. Hoe ouder ik word, hoe meer veranderingen in mijn hersenen een plek moeten zien te krijgen. En niet zelden zijn de oude levenservaringen niet van plan om zonder slag of stoot met pensioen te gaan.
Roken in de bioscoop
In mijn tienertijd kon ik met een gerust hart met een dikke sigaar in de trein zitten, benen op het bankje tegenover me. Niemand die er van op keek. Idem in de bioscoop. De mensen in de stoelen achter mij moeten door de dikke mist maar weinig van de film hebben meegekregen. Maar nooit heb ik een klacht gehad, want roken tijdens de film was gewoon. Tijden veranderen.
Nog zoiets: laatst las ik dat knalvuurwerk en vuurpijlen tegenwoordig verboden zijn. Ik had er geen idee van, ik heb in mijn volwassen leven geen vuurwerk meer afgestoken. Vroeger was dat wel anders. Ik ben opgegroeid in een grensdorp en in de laatste week van het jaar kroop ik bij mijn moeder in de auto wanneer zij net over de grens boodschappen ging doen. Met een tas vol illegaal knalvuurwerk gingen we terug naar Nederland. Ik kwam dagenlang nauwelijks thuis. Mijn vrienden en ik hielden hele vuurwerkoorlogen: een romeinse kaars van een meter op de schouder en dan kijken of we elkaar konden raken. Of brievenbussen. Over gevaar, overlast of milieuvervuiling hoorde je niemand. Tijden veranderen.
Met je leraar naar de kroeg
Het laatste jaar van de middelbare school gingen we met de hele klas op werkweek naar Berlijn. Overdag hadden de activiteiten een educatief karakter, maar s’ avonds doken we samen met de leraren de kroeg in. Alcohol? Daar deed niemand moeilijk over. En als je shag op was, dan bietste je bij je rokende leraar een peuk. En die kreeg je dan ook gelijk. Tijdens de Nederlandse les lazen we dat jaar klassikaal Turks Fruit van Jan Wolkers. Zelfs de meest expliciete seksscènes werden door ons één voor één hardop voorgelezen. Ik heb geen boze ouder gezien of gehoord. Ik vraag me af of de leraar er vandaag de dag mee weg zou komen. Ja, tijden veranderen.
Is dit een pleidooi voor vroeger was alles beter? Zeer zeker niet. Vroeger was gewoon anders. Iedere tijd geeft mensen hun eigen referentiekader. Maar hoe ouder ik word, hoe meer moeite het kost om al die veranderingen een plek te geven. En hoe meer ik me bewust word van mijn eigen plaats in de huidige maatschappij. Ik vind bijvoorbeeld Queen één van de beste bands aller tijden, maar laatst zei een jongere vriendin tegen mij: ”Queen? Da’s nou echt oude mannen-muziek”. Autsj!