Klavertje vier

Is het leven een absurd toneelstuk waar het gebrek aan logica, doelloosheid en niet-rationele aspecten de overhand hebben? Is het vinden van geluk in dit ‘landschap’ even zeldzaam als het vinden van een klavertje vier? De ratrace van het leven in de 21^ste eeuw in zijn volle omvang.

In zijn boek De mythe van Sisyphus van Albert Camus, ziet hij in de gelijknamige hoofdpersoon een held. Op een niet-aflatende en vreugdevolle wijze gaat hij om met zijn noodlot. Ook als dat betekent dat hij een rotsblok naar de top van een berg moet duwen om vervolgens weer naar beneden te rollen. Zijn leven is een martelgang om uiteindelijk niets te bereiken.

Het is een filosofie om op deze manier de existentie van de mensheid te beschouwen. Ons bestaan hangt als los zand aan elkaar. We denken met zinvolle arbeid bezig te zijn die op een gegeven moment door voortschrijdend inzicht naar de prullenbak wordt verwezen. Is het leven dan zo fatalistisch? Het lot is bepaald waar we geen invloed op hebben. Het volgende voorbeeld is het ondersteund bewijs voor deze filosofie.

Karoshi

Het volgende verhaal is wereldnieuws geweest. De 31-jarige Japanse journaliste Miwa Sado overleed aan de gevolgen van 159 uur overwerk. Ze werkte voor de publieke omroep en had in een maand slechts twee dagen vrij. In Japan hebben ze er een woord voor: Karoshi: dood door overwerk. Het plotseling overlijden van werknemers in Japan is vaak aan een hartaanval of een beroerte. Hoe is de situatie in Nederland?

Van de beroepsbevolking heeft 17 procent een burn out. Dat zijn 1,3 miljoen mensen oftewel één op de zes werknemers. In het rijtje van burn out-klachten voert het onderwijs de lijst aan, gevolgd door de industrie, gezondheidszorg en welzijn. In dit onderzoek is nog niet eens de rest van de bevolking meegenomen.

Signalen

Een waarschuwing is op zijn plaats. Werkgevers zien graag dat hun werknemers 24 uur per dag telefonisch bereikbaar zijn en op deze manier wordt een trend in gang gezet die ten koste gaat van de persoonlijke ontwikkeling van het individu. Ook andere factoren zoals een oorlog, corona en inflatie doen de druk op mensen toenemen.

Een ruim aantal mensen zit gevangen in hun werk of privésituatie. Het dagelijkse monotone ritme, het telkens weer moeten presteren, is verstikkend. De lat wordt telkens hoger gelegd. Alleen de sky is the limit.

Al in een vroeg stadium  geeft het lichaam signalen af die in deze hectische samenleving niet gezien of gehoord worden. Het lichaam stopt ermee als een trein waar aan de noodrem wordt getrokken en soms is het te laat.

Boeddha

Is het een zwakte van de mens? Volgens Boeddha niet. Een citaat: ‘Mensen breken niet omdat ze zwak zijn, maar omdat ze veel te lang sterk waren’.  Het boeddhisme slaat een ander pad in door de fatalistische visie te vervangen door een realistische kijk op het leven: voel je gelukkig en tevreden, heb vrede hoe je leven zich in het hier-en-nu afspeelt.

Geluk is voor 50 procent genetisch bepaald, 10 procent wordt bepaald door concrete leefomstandigheden en de overige 40 procent is ‘maakbaar’. Met andere woorden: het ligt in onze eigen handen.

Met een klavertje drie mogen we ons ook al gelukkig voelen.