Verhalen van ver halen

Dat vraag ik u af. Of je ook even kortsluiting in je hersens kreeg toen je eerst Het verhaal van Nederland keek en daarna dat andere verhaal, het verhaal van het land dat een naburig land binnenviel?

Een interview van de NPO waarbij Maaike Schoon de Russische ambassadeur in Nederland ondervroeg. Was het niet zo dat de interviewer van het andere verhaal er heel erg ons verhaal en nog meer haar eigen verhaal maakte? En daardoor niet meer een interview uitvoerde, maar de onmacht, pijn en frustratie die ze voelde haar professionaliteit blokkeerden? Waar Daan Schuurmans je soepel meeneemt in Ons verhaal, zo ongemakkelijk werd het andere verhaal van Maaike Schoon die haar missie uitvoerde en geen interview afnam.

IJzeren Heinig doorvragen

Is een interview een confronterend debat? Of is het zo dat je vragen stelt en de ander met verstand van zaken antwoordt? En als het niet duidelijk is, of er blijft iets verborgen dan IJzeren Heinig doorvragen? Moet je bij al dit vreselijke onmenselijke leed rationeel blijven? Emoties laten zien is toch niet meteen onprofessioneel? Het is toch menselijk?

Natuurlijk hoef je en kun je niet te allen tijde rationeel blijven. Alleen als het je taak is om verslag te doen dan zul je wel moeten, en dan is het aan de kijker, luisteraar of volger wat die daar mee doet.

Wie verre reizen maakt, kan veel verhalen. Maar het is niet jouw verhaal, ook niet als interviewer. Het is hun verhaal, hun oorlog. Als jij in oorlog bent is het een ander verhaal, dan is het jouw verhaal. Maar als je de afstand niet weet te bewaren, word je dan niet als de huisarts die te ver mee gaat in het verhaal van de patiënt? En ook nog eens bij ‘de volgende…’. En dan kun je niet meer helpen. Helpen is al overgewaardeerd, het maximale is ervoor zorgen dat het niet erger wordt. Gedeelde smart is geen halve smart, want het is niet jouw verhaal. Het wordt dubbel smart en je maakt het alleen maar erger.

Met de wolven meehuilen

Iemand heeft pijn, degene die het ziet en er in meegaat ervaart ook pijn. De pijn wordt er niet minder door, er zijn er nu twee met pijn. Vlek op vlek, verschrikkelijk is dat, zou Willy Dobbe zeggen. Als je alleen maar met de wolven gaat meehuilen dan wordt het gehuil oorverdovend.

Maar kun je, terwijl elders oorlogen woedden, je betrokken voelen en toch, ondanks die oorlog de vrede in jezelf bewaren? Als het ene land verhaal komt halen in het andere land? Het kan, als jouw verhaal het verhaal is dat je van ver haalt en herhaalt. Maar het is en dat is een ander verhaal.