Het NIVBON: gewoon zomaar even een ideetje

Montesquieu kwam ooit eens met een trias politica op de proppen. Dat was zo’n 273 jaar geleden. Nog steeds een goed idee trouwens.

We verdelen het politieke systeem in drie machten (wetgevend, uitvoerend, rechtsprekend) en laten die machten elkaar controleren. Zodat er een balans ontstaat. De zogeheten ‘controlerende macht’ lag dan bij alle drie de machten.

Tijdens mijn tienerjaren ben ik steeds meer gaan geloven dat de controlerende macht bij de journalistiek en de media lag. De krant die met een zuchtje van verontwaardiging ‘s ochtends op de deurmat viel, bracht een zo objectief mogelijk beeld van de staat en haar staat van zijn. En als ik zo vrij mag zijn deze gedachtegang even voort te zetten, dan kan ik stellen dat deze macht in aanzien is gegroeid.

Harrie en Annie

Want zo voelt het als je nu een livestream van de Tweede Kamer bekijkt: aanzien. Soms met lede ogen. Ik noem dit eigenlijk als voorbeeld van hoe de toegang van de gewone burger tot wat de staat doet en beslist is vergemakkelijkt. Tot in zoverre dat de doorsnee Nederlander kan reageren op een Kamerdebat en daarmee een milde vorm van invloed kan uitoefenen. Dit was in het tijdperk van de kranten niet. De ontwikkelingen op het gebied van technologie die wij nu doormaken bieden een platform voor de ongehoorde stem.

Maar daarin schuilt ook het gevaar. Als Harrie van der Pavert uit Zeddam en Annie van Sloten uit Spankeren zomaar kunnen roepen dat iets corrupt is vlak na een livestream en vervolgens claimen dat zij zelf onderzoek hebben gedaan, hoe bepalen wij dan als maatschappij of die informatie betrouwbaar is? Tellen we het aantal likes? En als die boven de twintig uitkomen nemen wij dit dan voor waar aan? Waar ligt de scheidslijn?

Onafhankelijk instituut

Mijn voorstel is dit: een onafhankelijk instituut dat online artikelen en nieuwsbronnen controleert op betrouwbaarheid. Het Nederlands Instituut Voor Betrouwbare Online Nieuwsbronnen (NIVBON). Daar stoppen we mensen in van allerlei politieke overtuigingen. Links. Rechts. Ambidexter. Het maakt niet uit. Want ook deze organisatie moet een controlerende macht hebben. Vervolgens stemt het gehele instituut: ‘betrouwbaar’ of ‘niet betrouwbaar’. En het gemiddelde van die stemmen wordt als betrouwbaarheidspercentage genomen. Dit maakt online discussies een stuk makkelijker.

Een voorbeeld:

„Ik las laatst dat Hugo de Jonge een vampier is.”

„Mag ik het artikel even zien? …. Ja, maar Freddie. Het NIVBON geeft dit artikel 15 procent hè?”

Het NIVBON. Gewoon zomaar even een ideetje.