Koud Kunstje

Dat vraag ik u af. Of je de irritatie van de official deelt als een verslaggever bij de Olympische Spelen in Beijing het heeft over de kwaliteit van de kunstsneeuw? Die vindt de journalist overigens puik, maar de wrevel van de ijsmeester betreft de duiding kunstsneeuw.

Het is namelijk geen kunstsneeuw, die spuit je vóór de kerst op je boom of ruiten, maar het is sneeuw. Weliswaar op kunstmatige wijze tot stand gebracht, dat is het kunstje, maar het resultaat is doodgewone sneeuw van ijskristallen met zes punten en in verschillende maten. Kunstsneeuw zou van plastic zijn, of stof, hout, spuug, plakband of poep, alles waarmee je iets maar kunt namaken.

Kunst is een creatie van iets betekenisvols en je hebt er vaardigheden en verbeelding voor nodig. Of het nou een schilderij, gebouw, muziek of gedicht is; je gebruikt je vermogen om datgene wat je in je geest of gemoed hebt op zodanige wijze tot een uiting te brengen, dat het kan ontroeren door schoonheid. Chinezen zijn kunstenaars in het afkijken van de kunst en het dan na te maken, maar is het dan ook kunst? Zou het verkeerd gebruiken van het woordje kunst er voor zorgen dat het verwarrende associaties oplevert? Is kunst die nagemaakt is nep? Kan knap gedaan zijn, maar origineel is het in ieder geval niet. Hooguit kunstachtig.

Beide prut

Als je kunst als synoniem gebruikt voor het woordje namaak, dan kan dat goed gaan maar ook rare koppelingen opleveren. Want Tussen Kunst En Kitsch zou dus zomaar ‘Tussen Namaak en Kitsch’ worden. Da’s beide prut. Een kunstliefhebber is toch doorgaans iemand die van kunst houdt, maar een kunstliefhebber zou dus ook een namaakliefhebber kunnen zijn. Iemand die van namaak houdt of, erger nog, iemand die door het leven gaat als nagemaakte liefhebber. Dus je hebt iemand die echt liefhebber is en dan nog iemand die doet alsof hij/zij liefhebber is.

Een kunstschilder is een schilder die met verf en penseel een schilderij maakt, maar het zou ook een namaakschilder kunnen zijn. Een Han van Meegeren dus. En als je met paint by numbers schildert ben je dubbel kunstig: je bent geen kunstschilder maar een amateur en je schilderwerk is ook nog een nageaapt.

Synoniem voor namaak

Er zijn zat betekenissen waarin kunst als synoniem voor namaak prima is. Kunstgras is niet heel mooi gras, maar polyethyleen dat lijkt op mooi gras. Een kunstkerstboom is niet een naaldboom die door Frida Kahlo of Lagerfeld is behangen, maar papier, karton of plastic in de vorm van een dennenboom. Kunstschaatsen daarentegen zijn geen namaak-Noren, maar schaatsen waar je op kunt, je raadt het al, kunstschaatsen. Kunstijs is gewoon ijs, niet van plastic en groene zeep, maar gewoon ijskoud ijs op kunstmatige manier tot stand gebracht.

Bij de Paralympische Spelen volgende week wordt het nog pijnlijker als er onzorgvuldig met het woord kunst wordt omgesprongen. Veel atleten die een ledemaat missen en daar gelukkig een kunstmatige oplossing voor hebben gevonden in de vorm van protheses. Jarenlang zijn die Spelen nogal gekunsteld nagemaakt van de Originele Spelen. Straks bij de kunstijsbaan van Beijing vertoont een kunstschaatsster haar kunsten op haar kunstschaatsen op het kunstijs. En als je als sportjournalist het antwoord dan niet weet op het verschil tussen kunst, namaak en kunstmatig dan sta je met je muil vol tanden. Nou ja, muil vol kunstgebit dan. Ook goed.