En dan opeens… ben je mantelzorger

Een tijdje geleden had ik het met iemand over mijn lief… die van alles mankeert. Als mensen wel eens vragen wat hij nou precies heeft, dan zeggen wij altijd lachend dat ze beter kunnen vragen wat hij NIET heeft.

Ik zal verder niet op alle medische details ingaan, maar het feit dat hij niet meer kan werken en officieel is afgekeurd zegt genoeg. Ons leven is natuurlijk enorm veranderd sinds hij ziek thuis is. Hij heeft zich aan moeten passen aan zijn beperkingen, maar ik ook. We hebben inmiddels een nieuwe dagelijkse routine gevonden en maken er samen het beste van.

Na alles wat er is gebeurd ben ik vooral blij en dankbaar dat hij er nog is. We hebben het goed samen. Maar toen zei mijn gesprekspartner opeens iets wat mij aan het denken zette. Hij zei dat ik dus eigenlijk ‘mantelzorger’ ben. Ik moest even
nadenken, maar schoot gelijk in de ontkenning. Ik heb namelijk niet de indruk dat mijn lief volledig afhankelijk is van mij en dat is wel wat ik voor me zag als ik aan mantelzorg dacht.

Nee, ik ben geen mantelzorger. Ik ben getrouwd, al 32 jaar en een huwelijk is in voor- en tegenspoed. Toch? Dat gaat vanzelf als er liefde is. Maar wat is dan eigenlijk een mantelzorger?

Moeder

En toen werd ik begin november ‘s avonds laat gebeld door een bezorgde buurvrouw van mijn 84-jarige moeder. Ze had normaal gesproken elke dag contact met haar, maar nu lukte dat al even niet. Er werd niet opengedaan en de telefoon werd niet opgenomen. We lagen al in bed, maar sprongen snel in de auto, met de huissleutel van mijn moeder. Toen ik de deur niet open kreeg, omdat de beveiliging er van binnenuit op zat, ging het snel.

Een brede politieagent trapte de deur in en samen met de inmiddels gearriveerde ambulance verpleegkundigen vonden wij m’n moeder in de hal. Ze was gevallen en flink de kluts kwijt. En het was al snel duidelijk dat ze in ieder geval een gebroken arm had. Op een gegeven moment zei de verpleegkundige tegen mij dat ze minstens al 48 uur op de grond lag! Gelukkig weet ze daar tot op de dag van vandaag helemaal niets meer van.

Afijn… we kwamen in een achtbaan terecht. Ziekenhuis, verpleeghuis, op bezoek, kleding brengen en halen, wasjes draaien, naar huis, toch nog een operatie, weer ziekenhuis, thuiszorg regelen, boodschappen doen… ik had het er maar druk mee. Ik was opeens eerste (en enige) contactpersoon en aangezien mijn moeder nog vaak warrig was voerde ik alle (telefoon)gesprekken en deed de administratie. Verder werd ik benoemd tot persoonlijk chauffeur naar alle ziekenhuisafspraken.

Slapeloze nachten

Opeens werd ik met m’n neus op de feiten gedrukt. Zo is het dus om mantelzorger te zijn. Want dit ging verder dan ‘zorgzame dochter’. Ik had opeens extra verplichtingen, naast alle rompslomp die ik thuis normaal gesproken al heb. Naast de dingen die ik altijd al doe voor mijn man, kinderen en kleinkinderen. En dat deed veel met me. Niet eens fysiek, al was ik vaak hondsmoe, maar vooral mentaal. Ik sliep slecht, omdat ik in mijn hoofd de volle agenda voor me zag en me
zorgen maakte om de gezondheid van mijn moeder.

En toen besefte ik het. Mantelzorg heeft vele vormen. Het heeft niets te maken met hoe de buitenwereld het ziet. Zijn er dan bepaalde regeltjes waaraan je moet voldoen? Nee! Het is – volgens mij – hoe de persoon die zorgt er zelf in staat. Het is wat de zorg met je doet in je hoofd. En de ene persoon kan meer hebben dan de ander. Iedereen is verschillend. Iedere zorgvrager is verschillend. Maar zeker ook iedere zorgdrager. ‘Zorgen voor’ kan op vele manieren.

Wat meer lucht

Met mijn moeder gaat het langzaam steeds iets beter. En ik krijg dus weer wat meer lucht. Maar ik heb nu nog meer respect voor alle mensen die zorgen. Voor iedereen die ‘s nachts ligt te woelen, omdat de zorg voor een geliefde zorgen met zich mee brengt. Partners, ouders, kinderen, buren, broers  en zussen, vrienden. Ik hoop dat jullie ook af en toe even wat lucht
krijgen.

Dat jullie mensen hebben die er zijn voor jullie. Die soms even bij willen springen. En zo niet, dan hoop ik dat jullie er om
durven te vragen. Bij mensen in je netwerk of bij de officiële instanties die er gelukkig zijn in Nederland. Want ook al doe je het met liefde, dat wil niet zeggen dat het makkelijk of vanzelfsprekend is. Sterkte! Jullie zijn geweldig!