Politieles op school

Mijn partner staat voor de klas, basisonderwijs. De hoogste groep, die gaat naar de middelbare school, kreeg de politie op bezoek. Die kwam uitleggen hoe groepsdynamiek werkt. Hoe je kan opruien. Dat ging er in als koek.

Kort na de les besloten de vijf braafste meisjes van de klas het voortouw te nemen samen met vier anderen om de geleerde stof praktisch toe te passen. De grote middenmoot van de klas werd verordonneerd mee te doen. De klas ging staken en liet dat luidkeels  weten. Schreeuwde het, in koor, de totaal verbouwereerde docent toe dat ze niets gingen doen die dag. Deze was behoorlijk aangeslagen en de andere docenten in rep en roer. De ongetwijfeld integere bedoelingen van de respectabele politie schoot haar doel glansrijk voorbij. Immers niet de negatieve kant van opruiing werd geleerd, de euforie ging erom dat het werkte, en hoe! De smaak van de macht werd voor het eerst geproefd.

Geen bazen

Ik moest meteen denken aan mijn zakelijke leven waarin vele bedrijven de revue passeren. Veruit de meeste zijn autocratisch geleid, soms democratisch en steeds meer holacratisch. Autocratie is de dictatuur van de top (een enkeling) die bepaalt. De democratie is de meerderheid plus 1 die bepaalt. In de holacratie bepaalt iedereen voor zich in het belang van het collectief. Geen bazen, je hebt een gemeenschappelijk bedrijfsdoel, waar je je bij thuis moet voelen, en kiest dan zelf je eigen rollen en verantwoordelijkheden.

Misschien zouden bestuurskundigen gastlessen kunnen geven op basisscholen om de kinderen dit op hun niveau uit te leggen, of beter te laten beleven. Of wacht eens even, had Maria Montessori het hier al niet over? Idem de Jenaplan-scholen en de Vrije scholen? Daar leer je de ander te respecteren, want daar ging het mis met de opruiing. Kun je je verplaatsen in de ander? De docent werd met alle goede bedoelingen van de politieles afgewaardeerd tot een object waar de klas meende geen boodschap aan te hebben. Maria had het niet zo bedoeld, denken we toen ze zei: „Het grootste teken van succes voor een leraar is om te kunnen zeggen: de kinderen werken nu alsof ik niet besta.”