Laatmodern

Er kwam geen einde aan de harde, scherpe noot die uit de pijpen van het Faber-orgel kwam en dus was dit onmiskenbaar het slot van het zondagmiddagconcert in de Jacobuskerk in Zeerijp.

Mijn moeder en ik hadden daar naar het orgelspel van Peter van der Zwaag geluisterd die voor een twintigtal personen negen stukken van Jan Pierszoon Sweelinck en zijn Europese tijdgenoten had gespeeld.

Zoals dat gaat werd de middag ingeleid door een vrijwilliger van de Stichting Kerk-concerten die een ieder vanaf het katheder enthousiast welkom had geheten. Daarna sprak de organist zelf. Wat ze zeiden was door de galm alleen niet te verstaan, ook niet nadat een tweede vrijwilliger aan wat knoppen had gedraaid. Dat vond ik wel opmerkelijk, want een zondaar kan in deze kerk dus met een gerust hart plaatsnemen en naar de preek luisteren zonder in gewetensnood te komen.

Ik genoot niet zo van het orgel

Peter van der Zwaag vertrok vervolgens naar boven waar hij een uur lang in het orgel verdween. Gelukkig werden alle muziekstukken gescheiden door een lange noot. Op die manier kon ik de voortgang bijhouden, want van de muziek genoot ik niet zo. In mijn oren klonk het rommelig, alsof de organist zich er gemakkelijk vanaf maakte, de noten niet afmaakte en grote gedeeltes gewoon afraffelde.

Volgens mijn moeder lag het aan het feit dat het allemaal barokstukken waren. Omdat ik de implicaties van de barokstijl niet ken(de), raadpleegde ik Wikipedia. Wiki noemt o.a. harmonisch contrapunt als kenmerk van deze muziek. Niet dat ik de implicaties daar van snap, maar het klonk als een treffende omschrijving. Ook zocht ik Sweelinck op, die de belangrijkste Nederlandse componist van de Vroegmoderne tijd in de overgang van renaissance naar barokmuziek was geweest. Vroegmoderne tijd? De Vroegmoderne tijd is de tijd die volgde op de Middeleeuwen en werd opgevolgd door de Moderne tijd. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Cultuurbarbaar in de kerk

Want, in de basis ben ik een cultuurbarbaar en weet ik helemaal niets over hetgeen ik die middag had gehoord en gezien. Ik was per toeval in Zeerijp beland toen ik op zoek ging naar een uitstapje met mijn moeder. Aan de ene kant vroeg ik me tijdens het concert dan ook regelmatig af wie er over tien jaar nog in deze of in vergelijkbare kerken zit. Hoeveel cultuur gaat er op termijn wel niet verloren en hoe zonde is dat? Aan de andere kant zal een organist toch op zoek moeten gaan naar een Laatmoderne stijl, als hij de pijpen van het orgel nog een tijdje op zijn manier wil laten dansen. De Wikipagina voor die muziekstijl maak ik tegen die tijd wel aan.