Een radio op afbetaling
Vandaag de dag is kopen op afbetaling een zeer gangbare manier om snel aan je trekken te komen. Spullen als kleding, elektronica, smartphones en zelfs huizen worden op afbetaling gekocht.
Ik heb het nog niet aangeprezen gezien, maar het zou me niks verbazen indien ook ‘ons dagelijks brood’ op de pof te verkrijgen is. Trouwens, als je dat ‘brood’ met gebruik van zo’n verleidelijke creditcard in huis haalt, is zulks eigenlijk al het geval.
Wie ligt er nog wakker van een hypothecaire lening van 4 ton of veel meer voor de koop van een huis? Wie ligt er überhaupt nog wakker van financiële schulden? Ja, mensen die in een traject zitten van wettelijke schuldsanering wellicht. Zij hebben alle reden om zich ’s nachts zorgen te maken over hun financiële situatie. Buitendien, overdag niet minder.
Je moet er ook niet aan denken dat de hypotheekrente ooit weer eens richting 13 procent gaat. Dit was begin tachtiger jaren namelijk het geval. Met een totale hypothecaire schuld van meer dan 700 miljard euro in Nederland, leidt een belangrijk hogere rente tot een geldelijke catastrofe. Als huizenbezitter is er meer reden om je zorgen te maken over het risico dat je huis onder water komt te staan door het ineenstorten van de woningmarkt dan door het stijgen van de zeespiegel, dunkt mij.
Bedrag een peulenschilletje
Ook ik heb ooit geld geleend om een huis te kopen. Dat was echter qua bedrag een peulenschilletje vergeleken bij de bedragen die thans aan de orde zijn. Zonder ook maar met de ogen te knipperen, gaan mensen enorme leningen aan bij een historisch lage rente. Eveneens kan ik hier niet onvermeld laten dat ik me ooit schuldig heb gemaakt aan het lenen van geld met een puur materialistisch doel: de aankoop van een moderne radio.
Begin zeventiger jaren, al wandelend over de Oude Gracht in Utrecht, werd mijn aandacht getrokken door een radiotoestel. Dit apparaat stond opgesteld in de etalage van Radio Schuurman. Schuurman was toentertijd een begrip in Utrecht en wijde omgeving. Deze wederverkoper had een pracht van een radio in de aanbieding en wel op afbetaling. Vergeleken met mijn oude radio, die de Duitse bezetting en bombardementen had overleefd, was deze radio een streling voor het oog.
Als fanatieke luisteraar van muziekprogramma’s als de Nederlandse Top 40, kon ik de verleiding niet weerstaan om even binnen te wippen en te informeren naar de prijs van dat flitsende toestel en de afbetalingsvoorwaarden. De verkoper in kwestie, nota bene Schuurman Jr. in hoogst eigen persoon, liet mij desgevraagd weten dat deze prachtige installatie mij slechts 10 gulden per maand zou gaan kosten. Mijn enthousiasme was direct zodanig gewekt, dat ik, zonder mijn lieve vrouw hierover eerst te raadplegen, mijn handtekening plaatste onder het koopcontract dat mij over de toonbank werd toegeschoven.
Dik boekje met betaalopdrachten
Met de stereo-installatie stevig onder mijn arm geklemd, verliet ik de zaak en zette te voet koers richting Oog in Al.
Thuis aangekomen, ontving ik gelukkig weinig kritiek op mijn aankoop. Het feit dat ik toen nog de enige kostwinner was, zal wel hebben bijgedragen aan die milde houding. Na enkele dagen ontving ik van de financier van de transactie een keurig betaaloverzicht. Dit overzicht ging vergezeld van een angstaanjagend dik boekje met betaalopdrachten. Betalingen van elk een tientje en wel 36 opdrachten in totaal.
Met het beeld voor ogen, bedolven te zijn onder een berg betaalopdrachten, heb ik die nacht geen oog dicht gedaan. Drie jaar lang moest ik maandelijks financieel bloeden voor de aankoop van een felbegeerde radio. Bij de eerste betaling was mijn begeerte al behoorlijk getemperd. Ook hier gold: het bezit van de zaak is het einde van het vermaak. Nog voordat de laatste betaalopdracht de deur uitging, was de stereo-ontvanger al hopeloos verouderd. Nadien heb ik nooit meer iets op afbetaling aangeschaft.