De omgekeerde wereld

In de Netflix-serie Stranger Things is er een parallelle dimensie die tegelijkertijd met de in de serie bestaande realiteit bestaat. In de serie gaat het om de poort tussen die dimensies en wat er van de ene in de andere dimensie terechtkomt. Tot nu toe enkel kwaadaardigheid.

Ik moet hieraan denken omdat ik onlangs een hoofdstuk aan het lezen was van 21 lessen voor de 21^ste eeuw van historicus Yuval Noah Harari. Daarin heeft Harari het over alfamannetjes van onze genetische broeders, de chimpansees. Deze alfa’s zijn geen spierbonken, stoere macho’s of bijzonder groot geschapen. Nee, deze alfa’s zijn bijzonder zorgzaam. Zij beschermen de zwakkeren tegen pestkoppen en anderen die de kwetsbaren van de groep willen beschadigen. Hierdoor krijgen ze respect en aanzien van de rest van de groep. Bijzonder vind ik dit, aangezien het erop lijkt dat de chimpansees het wat dit betreft beter voor elkaar hebben dan wij mensen. Beschermende, betrokken en zorgende mannetjes worden bij ons ondergewaardeerd. Ze worden overschreeuwd door de talloze pestkoppen, die zich inmiddels verenigd hebben en zich langzaam, terwijl ze de rest platstampen en uitbuiten, naar de top werken. Uiteindelijk zitten ze in hun ivoren toren en zijn ze onschendbaar.

Salaris afstaan

Dan denk ik met name aan een Trump, Poetin, Bolsonaro, Erdogan en Loekasjenko. Ja, er zijn enkele uitzonderingen, zoals Jose Mujica, voormalig President van Uruguay. Hij gaf 90 procent van zijn maandelijkse salaris weg aan goede doelen. Hij werd eens over zijn ‘armoedige’ leventje bevraagd en zei: „Mensen die veel nodig hebben zijn arm, want zij hebben nooit genoeg. Ik ben niet arm, ik leef sober.” Mark Rutte heeft hard gewerkt afgelopen jaar, maar ik zie hem nog niet zo gauw zijn salaris afstaan. Zelfs niet Jesse Klaver van GroenLinks. Afijn, ik dwaal af. Wat ik bedoel te zeggen, is dat het lijkt alsof we in omgekeerde wereld terecht zijn gekomen, waar niet de beschermers van de zwakkeren en hoeders van de harmonie het voor het zeggen hebben, maar die egoïstische rotzakken.

De 555 miljoen van Messi

Kijk ook eens naar de situatie van voetbalclub FC Barcelona. Daar wordt stiekem naar buiten gebracht dat Lionel Messi de afgelopen jaren 555 miljoen euro heeft gekregen – met de nadruk op ‘gekregen’, want zoiets astronomisch verdient mijn inziens niemand. Vervolgens krijg je een paar boze mannetjes in pak die erg gepikeerd zijn over het feit dat hun buitengewoon slechte boekhouding en rode cijfertjes naar buiten zijn gebracht. Nu willen ze juridische stappen gaan ondernemen om de klokkenluider aansprakelijk te stellen. Waarschijnlijk om enige gerechtigheid te krijgen voor de deuk in hun ego en trots. Helaas gaat dat zo in de wereld. Niet de klokkenluider, die opkomt voor waarden als eerlijkheid en rechtvaardigheid, wordt in bescherming genomen, maar de narcistische, egoïstische machtswellustelingen.

Herwaardering

Ik pleit daarom, hier en nu, voor een internationale herwaardering van de zorgzame, de betrokken, de beschermers en de hoeders van de harmonie. Dat de Balkenende-norm verdwijnt en er een, weet ik veel,  IC-verpleegkundige-norm komt, want hoe kun je iets wezenlijks meer betekenen voor een ander, dan letterlijk levens redden? Laten we iets wat betekenisvol is meer belonen dan verantwoordelijkheid. Want verantwoordelijkheid maakt ons, kwetsbare homo-sapiens, veel te makkelijk corrupt en bij betekenis ligt de macht juist bij de Ander.