De klok heit negen, negen hijt de klok

Dat vraag ik u af. Of je verbaasd bent over de reacties in diverse (social) media op de rellen volgend op de avondklok? Maar vooral over de variatie aan  manieren waarop iemand die aan cholera lijdt beschreven kan worden. Kolerelijders, klerelijers, klerenleiders, colereleijers en leierzzzz. Een inwoner uit Aerdenhout heeft het zelfs over choleraleijer m/v….Maar wat vooral opvalt is het veelvuldig fout toepassen van de ‘ij’ of de ‘ei’, waardoor vaak onbedoeld grappige associaties ontstaan. Het komt vaak voor dat ij en ei verkeerd worden neergepend en het woord een hele andere betekenis krijgt.

Taalfouten

Is het erg dat veel mensen die taalfouten maken? Nee toch? Iedereen heeft zijn sterke – en zwakke punten. Een kraanmachinist zal het worst zijn of het een heipaal of hijpaal is, maar het gaat erom dat ie dat ding op de millimeter nauwkeurig de grond in kan jassen. Of je nou Pfizer, Pfijser of Pheizer op je recept schrijft, het zegt niets over je kundigheid als arts. Anderzijds een columnist die prima de taalregeltjes kent maar doodleuk de motorolie in de radiateur van zijn auto gooit, omdat hij alleen op de schroefdop afgaat, maar geen benul heeft van de werking van een motor. Ik noem geen namen…

Maar komisch wordt het als van lijden leiden wordt gemaakt. Zoals dus bij klerenlijder. Of waar je ook maar aan lijdt, of waar naartoe wordt geleid. Want een weg leidt je ergens naar toe, maar is dat dan meteen een lijdensweg? Vele wegen leiden naar Rome, maar weinig wegen leiden naar Leiden. Of de verwarring bij bereiden/berijden. Je berijdt een paard, maar bereidt een lam. Beetje zout, peper, tijm en rozemarijn erbij. Of teim en rozemarein, wat jij wilt. Maar als je een paard bereidt ben je nogal lang bezig, en bij het berijden van een lam wordt je raar aangekeken.

‘Boven dreiven’

Er kan van alles drijven: boten, vlotten of hout op het water. Maar dreiven is niks. Een drijfveer is een drive, maar dat betekent niet automatisch dat het drijft, ook al drijft een veer weer wel op het water. Datzelfde water kan stijgen, maar dan liever niet hoger dan de steiger. En waarom is een steiger geen stijger als het aangeeft dat het peil, of pijl, tot dat punt kan stijgen?
Is het getijsem of geteisem? Snijder of Sneijder? Een reiger is geen rijger, dat maak je op uit het zinsverband. Een keukenmeid is een meid, waar wordt anders als je mijd schrijft, of mijt, want dan wordt het keukenmijt. Gatver. Mijd de mijt kan nog, maar je hebt als jongen sociaal gezien een situatie als je consequent een meid mijdt. Schrijf je beide als bijde zoals bij bijdehandjes omdat je ze bijdehand hebt of als ze voor beide handjes zijn heb je dan beidehandjes? Misschien zijn beiden goed? Of is Biden tegenwoordig beter? Dat laatste lees je namelijk veel de laatste tijd.

De uitsmijter was een reactie of kudo van de ene reaguurder op de andere: ‘Je schrijft klerelijer verkeerd man, je moet even je spellingsjek eroverheen halen’ ‘Hoezo, weisneus, je spelt zelf niet goed. Het is check, in het engels man. En ik zal jou ergens overheen halen…’ ‘Oke, sorry gast. Gap van me’. ‘Ik ben helemaal geen fan van je….’

©Cale Columns