Viruswappie

Het had niet veel gescheeld of ‘Viruswappie’ had het woord van het jaar-verkiezing gewonnen. Na de winnaar ‘Anderhalvemetersamenleving’ en de nummer twee ‘Fabeltjesfuik’ eindigde het woord als derde. Niet heel verrassend overigens dat de keus op dergelijke actuele woorden is gevallen in het viruscrisisjaar 2020. Opvallend is wel dat twee van de drie woorden geen betrekking hebben op de crisis an sich, maar juist op zijn dissidenten.

Op Taalbank.nl wordt het woord ‘Viruswappie’ gedefinieerd als: scheldwoord voor iemand die de ernst van corona en/of de coronapandemie ontkent en/of probeert een alternatieve waarheid daarover te verspreiden via de (sociale) media, m.n. scheldwoord voor iemand die bizarre ideeën over het virus heeft en bijvoorbeeld vermoedt dat de viruspandemie onderdeel is van een complot.

Hokje

Hoewel ik maar weinig van het bovenstaande in mijzelf herken doet het toch elke keer pijn om dat woord te horen. Ik ben er namelijk voor anderen ook één, zo’n viruswappie. Of wellicht is het beter om te stellen dat ik, net als iedereen die kritiek heeft op het huidige beleid, keihard in dat (zeer brede) hokje worden geduwd. En dat heeft nogal een impliciete lading.

Nog los van het vermeende gedachtengoed van deze mensen, als aanhanger van Qanon, Flat Earth Society, antivaxing en het ageren tegen bizarre dingen als pedofiele satanisten, ben je als viruswappie een zeldzaam asociaal wezen gekarakteriseerd door een stuitend gebrek aan solidariteit en empathie. Je gaat letterlijk over lijken om je zin maar te krijgen zo lijkt het in de volksmond. Daarnaast ben je te dom voor woorden. Hoe kan je nou ontkennen dat we in een crisis van epische proporties zitten? En waarom blijf je verdomme niet gewoon binnen als dat van je gevraagd wordt? Dit laatste is een misverstand wat best een keer benoemd mag worden. Het niet met de maatregelen eens zijn wil namelijk niet standaard zeggen dat je je er totaal niet aan houdt.

Twee kanten

Het komt de extreme polarisatie in de huidige tijd niet ten goede, al besef ik mij wel degelijk dat dit mes natuurlijk aan twee kanten snijdt. De viruswappies, net zo overtuigd van hun gelijk als de rest van Nederland, voelen zich in een hoekje gedrukt, gedemoniseerd en gediscrediteerd. Zij maken zich ook zorgen over alles wat er nu gebeurt, net als de rest van Nederland en de wereld, maar met een iets andere focus.

De viruswappies zien een eenzijdige berichtgeving in de media waarin al maanden veel angst wordt gepredikt terwijl de cijfers, objectief gezien, in de context van een pandemie heel erg meevallen. Zij zien ook hoe hard er aan verschillende fronten wordt gewerkt om tegengeluiden volledig in de kiem te smoren en dat er zelfs nieuwe scheldwoorden ontstaan voor mensen die zich uitspreken tegen het beleid.

Mensbeeld

Zij maken zich zorgen over het inleveren van vrijheden, het verlies van hun baan en/of de economische gevolgen van de maatregelen. Of over de psychologische effecten van deze crisis waar nu nog maar weinig over bekend is. Met wat voor mensbeeld zullen mijn kinderen gaan opgroeien? Hoe zullen zij in het leven staan als virusdreiging in cijfers en statistieken een expliciet onderdeel blijft van de dagelijkse realiteit? Hoe zal de toekomst van ons als collectief en onze intermenselijke omgang eruit gaan zien als dit lang gaat duren? En zullen we ooit, zoals ons in het begin is beloofd, weer teruggaan naar het oude normaal?

We kunnen het nooit allemaal met elkaar eens worden en het blijft daarom in ons land een groot democratisch goed om altijd je mening te mogen uitspreken. En dat die mening, ongeacht de inhoud kan worden gerespecteerd en niet automatisch wordt weggezet als onsolidair of gestoord. We willen namelijk allemaal hetzelfde: een optimaal leven opbouwen in vrijheid en welvaart. En het is te hopen dat dit, als deze crisis achter de rug is, weer volledig en ongeremd kan worden toegestaan.