Onder Controle

„Alleen samen krijgen we corona onder controle.” Het is een veelgehoord statement en misschien wel de bekendste slogan in de strijd tegen het coronavirus.

Echter, inmiddels zijn we al bijna negen maanden aan ingrijpende social distancing-maatregelen verder en lijkt er nog niets te zijn gewonnen aan controle op het virus. Dat betekent dus helaas ook geen zicht op verbetering van deze penibele situatie en geen, voor velen letterlijk, broodnodige versoepeling van de maatregelen. Toch lijken de woorden ‘tot we het virus onder controle hebben’ nog altijd het belangrijkste ijkpunt voor de besluitvorming over extra maatregelen of versoepelingen.

Los van de vraag of je een virus überhaupt volledig kan controleren, is het eerste probleem wat meteen getackeld dient te worden de definiëring van ‘Onder Controle’. Want wat betekent dat precies en hoe kwantificeer je dat? Is dat wanneer het reproductiegetal van het virus onder een bepaalde waarde duikt? Als er nog slechts een handjevol besmettingen per dag worden vastgesteld en er een x-aantal mensen in het ziekenhuis ligt? Wanneer een bepaald percentage van de bevolking is gevaccineerd? Of is het een niet te kwantificeren combinatie van bovenstaande factoren waarin de besluiten worden genomen op basis van fingerspitzengefühl?

Even volhouden

Het gevaar in deze aanpak schuilt erin dat zonder kwantificeerbare ‘targets’ de emotie van het moment (en dat is al maanden angst) het heel lastig maakt om versoepelingen door te voeren. De gevolgen zouden immers (eventueel) niet te overzien kunnen zijn en niemand durft natuurlijk een dergelijke verantwoordelijkheid op zich nemen. Het resultaat is een behouden beleid qua versoepelingen. De samenleving heeft al zoveel offers gebracht dat het nu niet alsnog uit de hand mag lopen, lijkt het devies. Nog even volhouden dus.

Het tweede probleem met het vaststellen van maatregelen op basis van de mate van ‘controle’ op het virus is welke methode je gebuikt om besmettingen vast te stellen. Dat is tot op heden de PCR-test die feitelijk dus de absolute grondslag is voor de meetbaarheid van de virusverspreiding wereldwijd en het daaruit voortvloeiende beleid. Er bestaan al maandenlang twijfels of het specifieke protocol (onder andere ontworpen door Marion Koopmans) voor de uitvoering van de PCR-test wel volstaat om actuele besmettingen vast te stellen.

Nederlandse rechters

Afgelopen maand kwam de discussie over de betrouwbaarheid van de PCR-test in een stroomversnelling terecht. Op 11 november was er de uitspraak van het Hooggerechtshof in Portugal waar geconcludeerd werd dat het huidige protocol voor de COVID-19 PCR-test leidt tot zeer onbetrouwbare resultaten. In een interview met Tijs van den Brink gaf Marion Koopmans vorige week nota bene zelf toe dat de methode niet geschikt is om actuele besmettingen vast te stellen. En inmiddels buigen de rechters in Nederland zich over exact dezelfde kwestie, waarvan de uitspraak op 9 december wordt verwacht.

Wat zegt het over de adequaatheid van de besluitvorming en de genomen maatregelen als de grondslag van de meting, waarmee besmettingen en verspreiding wordt vastgesteld, niet klopt? En hoe kan je dan op basis van foutieve besmettingsaantallen inschatten of een virus ‘onder controle’ is, als daar tevens in essentie een heldere kwantificeerbare definitie voor ontbreekt?

Onbewezen effecten

De gevolgen hiervan kunnen we al maanden aan de lijven ondervinden. De maatregelen blijven gehandhaafd ondanks de onbewezen effecten op het virus. Het enige bewezen effect is de enorme schade die het aanricht in onze samenleving, maar de o zo gewenste controle op het virus lijkt uit te blijven.

Ik hoor u al zeggen: „Natuurlijk kan je het virus wel onder controle krijgen, kijk maar naar China.” En inderdaad, daar heeft u een punt. Waarom lukt het China wel het virus te controleren en ons in het westen niet? Het antwoord is simpel. Door niet het virus, maar de bevolking VOLLEDIG te controleren. Dat kan hier ook zeker worden gerealiseerd als we willen. We zijn zelfs al een aardig eindje op weg, maar laten we dat zomaar gebeuren?