Echte vrouwen kunnen niet autorijden
„Je vader zat zeker met zijn hand op de pook?” Een ander grapt: „Je vaders auto is zeker een automaat?” Dapper verdedigt de jonge vrouw haar voor het eerst opgedane rijvaardigheden in de auto van haar vader.
Nee, de auto is geen automaat. En nee, ze had werkelijk zelf geschakeld. En echt, het ging best heel goed voor de eerste keer. Maar de trots waarmee ze haar verhaal was begonnen tegenover haar leeftijdsgenoten is inmiddels wel verdwenen. Trots heeft plaats gemaakt voor verdediging. En dan zwijgt ze. Het is haar duidelijk geworden: als het op autorijden aan komt, mag ze niet one of the guys zijn.
Schade van mannen wordt weggewuifd
Zo gaat het dus, denk ik bij mezelf, terwijl ik het gesprek dat zich voordeed in dezelfde treincoupé als waarin ik mij bevind nog eens naloop. Nog voordat een vrouw een rijbewijs op zak heeft, wordt haar al te kennen gegeven dat ze geen goede bestuurder kan zijn. Dat mannen meer schade veroorzaken op de weg dan vrouwen wordt weggewuifd. Dat zijn de mannen die moeten uitwijken voor een vrouw en daarmee een groter ongeluk hebben voorkomen. Waarmee de man dus eigenlijk als held uit de bus komt. En als een vrouw wel goed kan autorijden dan zal ze wel geen ‘echte’ vrouw zijn. Want ‘echte’ vrouwen kunnen niet autorijden.
Om mij heen zie ik genoeg vrouwen die hoge posities bekleden in de meest uiteenlopende banen. Vaak is hun bewijsdrang zo groot dat zij meer verantwoordelijkheid lijken te nemen dan hun mannelijke collega’s. Ook in het onderwijs ‘doen’ meiden het beter dan jongens. Wat maakt dan dat autorijden het exclusieve domein van de – laten we eerlijk zijn: heteroseksuele – man mag zijn? Zijn mannen bang om terrein te verliezen en houden ze krampachtig vast aan wat nog wel tot het mannelijke gerekend wordt?
Stuntelen achter het stuur
Eerlijk is eerlijk, vaak genoeg zie ik vrouwen stuntelen achter het stuur – mijzelf inclusief. Maar is dat zo gek, als ons al jaren wordt voorgehouden dat we niet kunnen autorijden? Als we weten dat de overbuurman met zijn zelfingenomen grijns zit te kijken hoe we de auto zullen gaan inparkeren?
Natuurlijk, er zijn genoeg mannen – en vrouwen – die vanzelfsprekend bij een/hun vrouw in de auto stappen. En uiteraard zijn er genoeg vrouwen die vol zelfvertrouwen achter het stuur plaatsnemen. Die zich misschien amper bewust zijn dat er zoveel negatieve stereotypische opvattingen over autorijdende vrouwen de ronde doen. Of die dergelijke opmerkingen van zich af laten glijden. Vast. Maar als je dergelijke opmerkingen te vaak hoort dan is de kans groot dat ze aan je blijven kleven. En dan is de kans groot dat die kleine stemmetjes – ‘je denkt toch niet dat jij kunt autorijden?’, ‘zie je wel, zelfs inparkeren lukt je niet’ – vanzelf worden bewaarheid. En wat doen wij vrouwen? We doen er het zwijgen toe. In een door blanke, heteroseksuele mannen gedomineerde wereld kennen wij nog steeds onze positie.