Verhalen in zwart wit

Juist in deze tijden van onzekerheid en de onwerkelijkheid van corona kijken we meer dan ooit achterom. We ondervinden een forse knip in de tijd en starten met de zoektocht naar het beste van twee werelden.

Het gevoel wordt hoe dan ook versterkt, je kunt er niet aan ontkomen. Ook de social media zorgen voor een agenda van momenten die als déjà-vu op het netvlies komen. We zijn selectief in ons geheugen, waardoor het maar steeds geen voltooid verleden tijd lijkt te worden.

Het dorp

Herinneringen worden eerst gespaard, later gekoesterd, uiteindelijk gekleurd door nostalgie en gevoed door fantasie. Dat bemerkte ik bij mijn eigen recente zwart-wit momentje. Met een onscherpe, zeldzame en daardoor waardevolle foto van het dorp waar ik ben opgegroeid. Ook mijn school passeert de revue met de wandplaat die ik me nog levendig voor de geest kan halen. Deze trekpleister was een vat vol verhalen, zoveel verschillend naar tijd en plaats. Het was een verrijking van mijn eigen belevingswereld.

Bijzonder eigenlijk dat zwart en wit niet als kleuren worden gezien terwijl juist het verleden zo kleurrijk kan zijn. Met het risico dat het gaat lijken op de klassieker over Het Dorp van Wim Sonneveld poets ik voor mezelf graag de herinneringen op. Bij de verhalen van mijn vader krijgt de term overlevering vooral een letterlijke en diepere betekenis.

Verhalen

De enkele overgebleven foto van de traditionele verjaardagkring met familie, in een kamer die blauw stond van de sigarenrook. De verhalen die zo overtuigend en boeiend waren dat ze nooit last hadden van slijtage. Fictie, fantasie en feiten liepen door elkaar maar er was geen enkele twijfel over het waarheidsgehalte. Verhalen waarbij mensen tot leven kwamen en een identiteit kregen.

De meeste nostalgische gevoelens komen voort uit een verlangen naar iets wat er was, maar niet meer is. Nostalgie is ook selectief maar het is wel een spiegel van de tijd. Optimisten van de koude grond zeggen dat je alleen vooruit moet kijken en vooral niet terug. Ze missen elk historisch besef. De vraag is όf we de tijd durven nemen om een stapje terug te doen en te leren van de kleinschaligheid. Om de kracht van het verhaal en de verbinding nieuw leven in te blazen.

De uitdaging zit in het stukje van de wandplaat zonder drukte, dus van de nieuwe normale wereld. Op het terras aan het water als inspiratie en marktplaats voor nieuwe verhalen… Natuurlijk niet om zwart-wit te denken maar in kleur en getekend door de tijd!