Respect

Joop van der Laan 16 jun 2020

Alsof er een explosie heeft plaatsgevonden, zo staat de wereld ineens in brand. Het racismeprotest laait opnieuw en fel op. Er is blijkbaar nog (steeds) een lange weg te gaan. Ze zeggen wel eens dat tijd de dingen zal veranderen, maar je moet het toch echt zelf doen.

In een grijs verleden werkte ik samen met een collega, afkomstig van de Antillen. In de tijd dat een gekleurde medelander een buitengewone verschijning was in een klein dorp op het platteland. Zo bijzonder dat de deur in eerste instantie niet werd opengedaan toen hij zich op een avond wilde melden om lid te worden van de plaatselijke voetbalclub.

Naam

Hij had vaak wat uit te leggen, dat ging dan vooral over zijn achternaam. Die uitgesproken werd en klonk als koffie.
Wij riepen hem zo aan als hij balbezit had in de voetbalwedstrijd met onze eigen All Stars. Tot ongenoegen van een speler van de tegenstander, die ons het gebruik van een scheldwoord in de mond legde en het zag als een vorm van discriminatie. Enige associatie van de uitspraak van zijn achternaam met zijn huidskleur hadden wij echter nooit kunnen bedenken en bedoelen. Het werd tot onze grote verbazing zomaar ingevuld door een derde. We hebben het aan de beste man in kwestie moeten uitleggen.

Vanzelfsprekend

Hij maakte ons team compleet. Zijn vermogen tot relativeren en zijn ontspannen stijl van leven maakten ons jaloers. Dat wilden wij eigenlijk ook wel… zo relaxed zijn als hij.

Wij keken door zijn huidskleur heen, we hebben het er nooit over gehad. Het was geen issue, het was vanzelfsprekend. Illustrerend hiervoor was die keer in de voetbalkleedkamer toen ik hem vroeg zijn kam te mogen gebruiken. Met een schitterende glimlach kreeg ik een vorkkam overhandigd, een Afro kam bedoeld om te gebruiken voor kroeshaar. Ik heb er gewoon mijn donkerblonde haardos mee bewerkt.

Toen hij aankondigde terug te keren naar zijn geboortegrond, riep dat bij mij vraagtekens op. Waarop hij zei: „Weet je nog, ik kom van de Antillen, van Curaçao”.

Was het naïef? Nee, het was inherent aan de onderlinge relatie en de realiteit van dat moment. Gewoon samen optrekken op basis van gelijkheid, zonder vooringenomenheid. Ieder in zijn waarde laten, daar was en is ook niets buitengewoons aan.
Het gaat om respect, het aanvaarden van wie we zijn als mens. Onvoorwaardelijk!