Walk of Shame

Ik loop er elke dag langs. Maar nog nooit heb ik de tijd en moeite genomen om te lezen wat erop geschreven staat. Een klein goudkleurig tegeltje. Of twee om precies te zijn. Vlak voor de deur van een woonhuis in de stoep gemetseld. Tot gisteren.Toen ik tijdens mijn dagelijkse wandeling naar de supermarkt, besloot de tegeltjes onder de loep te nemen.

De tegeltjes vertelde mij dat twee van de voormalige bewoners van het huis – een man en een vrouw -, in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd naar Westerbork, van waaruit ze zijn gedeporteerd naar vernietigingskamp Sobibór. Om daar bij aankomst direct te worden vermoord. 33 jaar waren ze toen pas. Een verdrietige boodschap, die ik de rest van mijn wandeling niet meer van mij afgezet krijg. Door mijn hoofd spoken allerlei vragen. Hoe zag het stel eruit? Wat voor werk deden ze? Hadden ze kinderen? En hoe zag mijn straat er destijds uit? Mijn tocht naar de supermarkt verandert zo in een reis door de tijd.

Dit soort tegeltjes kom je in heel Europa tegen. Bedoeld om slachtoffers van de Holocaust te herdenken. Op elk steentje de naam en geboortedatum van het slachtoffer dat in het huis woonde, datum en plaats van deportatie en de datum en plaats waar(op) het slachtoffer is vermoord. Struikelstenen heten ze. Niet zozeer omdat je er fysiek over struikelt, maar omdat je, je hoofd moet buigen om ze te kunnen lezen en je bij het zien van de tegels in je hoofd en hart ‘struikelt’ over de geschiedenis van de mensen wiens naam op het steentje staat.

Ik vraag mij af hoeveel mensen, wanneer zij zo’n struikelsteentje passeren, de moeite nemen om deze te bekijken. En hoeveel mensen liever snel doorlopen. Uit haast. Of omdat het confronterend kan zijn om te weten dat daar – waar nu dat leuke gezin met die schattige kleine kinderen woont – eerst een ander gezin woonde. Dat daar nooit oud heeft mogen worden.

Laten we vandaag, als we op weg naar ons werk – of juist naar huis – zo’n tegeltje tegenkomen, onze ogen niet afwenden, maar eens de tijd nemen om deze te lezen. Letterlijk even stilstaan bij de geschiedenis. En de slachtoffers van de Holocaust zo samen een naam geven.