Onverantwoorde medische miljoenen

John Mulder 4 okt 2019

De farmaceutische industrie is een bastion van geslotenheid als het gaat om het verantwoorden van tarieven voor bepaalde behandelingen. Dit gebrek aan transparantie over de totstandkoming van prijzen voedt de gedachte dat exorbitante winsten de belangrijkste, zo niet enige, drijfveer van de farmaceutische industrie zijn.

Een kans op iets meer duidelijkheid deed zich onlangs voor in de talkshow Beau. Daar verscheen Rudolf van Olden, directeur van Avexis, ontwikkelaar van een gentherapie voor de zeldzame spierziekte SMA. Het prijskaartje in de VS voor deze therapie: 1,9 miljoen euro. De bedoeling was onder andere dat hij zou uitleggen waarom de therapie zo duur is. Het gesprek verzandde echter in een zompige uitwisseling van vage verklaringen en woorden over mededogen. Het werd een totale deceptie.

Van Olden bleek een meester in het ontduiken van de kern van het probleem. Met de wereldkampioen F2, Nyck de Vries, aan tafel zag van Olden zijn kans schoon om motorolie als beeldspraak te gebruiken voor de werking en het effect van de therapie. De helderheid van dat verhaal leidde de toeschouwer af van de deken van mist rondom te prijsstelling. Ter ‘verklaring’ van de prijs kwam Van Olden niet verder dan dat de prijs van deze therapie veel kosteneffectiever is dan die van alternatieve behandelingen. Dat is natuurlijk geen verklaring maar een slechte verdediging. Van Olden trachtte vervolgens zich te presenteren als barmhartige Samaritaan, door te stellen dat de prijs een aantal miljoenen ligt onder de geschatte waarde ervan. Kortom: de schimmigheid rondom het totstandkomen van de exorbitante prijs bleef en Van Erven Dorens had geen weerwoord. De kern van het probleem kwam niet aan de orde tot advocaat Plasman even het woord kreeg.

Hij constateerde dat er langs elkaar heen gepraat werd en dat de kern van de zaak – inzicht in de winstcijfers en de ontwikkelingskosten – onder tafel bleef. Beau liet het bij een wanhopig: ‘Maar dat geven ze niet vrij.’ Precies daar had het gesprek natuurlijk over moeten gaan. Van Olden kwam goed weg en Van Erven Dorens bleef verslagen in de hoek liggen.

Uiteindelijk rest niets dan een trieste conclusie: het bastion van farmaceuten in wier woordenboek het woord ‘transparantie’ niet bestaat, blijft gesloten. De farmaceutische industrie streeft naar extreme winstmaximalisatie over de rug van zieke mensen en de belastingbetaler die mede de gezondheidszorg financiert. Elke maatschappelijke verantwoordelijkheid is haar vreemd.