Makkelijker dan je denkt, moeilijker als je denkt.

Cale columns 7 okt 2019

Dat vraag ik u af. Dat je ook denkt dat er iets niet klopt als de MC het publiek toeroept, tussen 2 raps in, dat Fransie en Baas B weer groter zijn als De Jeugd van Tegenwoordig? Dat je weet dat iets in die zin niet klopt. Niet het gegeven dat hij groter is dan elk lid van De Jeugd dan ook, want hij is inderdaad langer. Niet alleen klopt het inhoudelijk niet, want waar de jongens van Watskeburt de Nederlandse woordenschat verrijken met pareltjes, kunnen je oren gaan bloeden van de op beat gezette Sinterklaasgedichten van Lange Frans. Maar wat ook niet juist is, is dat ‘dan’ wordt vervangen door ‘als’.

Die fout wordt wel vaker gemaakt, terwijl het best simpel is: ‘als’ geeft een vergelijking aan en ‘dan’ een verschil. Dus Lange Frans is langer dan Baas B, maar net zo slecht in rijmen als Baas B. Maar waarom zou je je druk maken om dit soort spelfoutjes en taalverandering? Taal is vloeibaar en aan verandering onderhevig. Hoe vaak hoor je niet van de jeugd van tegenwoordig: “Beter ga je eerst dit’ of ‘Beter doe je zus en zo en je moeder’. Zinnen waarbij ‘Beter’ vóór werkwoord en onderwerp of gezegdes komt te staan. In plaats van: ‘Je kunt je zus beter zo en je moeder beter zus etc.’ Als het door een meerderheid wordt opgepikt en toegepast, wordt het vanzelf officieel en goedgekeurd. Zo werkt dat in een democratie.

Is het daarnaast niet grappig om te zien hoe verschillende gebieden met een Hollandse taalachtergrond hun eigen Nederlands hebben zien ontwikkelen en veranderen, maar de basis overeind blijft? Of het nu Vlaams, Zuid-Afrikaans, Hooghaarlemmerdijks of ABN is; er zijn grote verschillen ingeslopen, maar al pratende blijft er weinig Koeterwaals over en begrijpen we elkaar al vrij vlot.

Is het dan erg dat er een officiële taal is naast jongerentaal, een straattaal, of (sub-)cultuurtaal? En dat die elkaar beïnvloeden en vaak in elkaar overgaan of zelfs erin opgaan? Dat het al decennialang zo is, en we nu veel woorden gebruiken die pakweg 50 jaar geleden niet eens bestonden? Moet je dat niet gewoon koesteren? Denk je dat het verschil maakt of je je druk maakt over verkeerd gebruik van als en dan? Over opnieuw en overnieuw?
Denk daar maar eens over na, want taal is moeilijker DAN je denkt, maar makkelijker…. ALS je denkt.

©Cale Columns