Gletsjers of kinderen?

Gletsjers of kinderen?

De nobele drammers die zich met recht druk maken om de opwarming van de aarde krijgen steevast de vraag gesteld: ‘Welke voetafdruk laat jijzelf door je levensstijl op de planeet achter?’ Daarna volgt een litanie van vragen: hoe zit het met je autorijden? Je vliegverkeer? Je vleesconsumptie? Je zonnepanelen? Je gebruik van plastic? En zo voort.

Het is opvallend dat een toch tamelijk voor de hand liggende vraag altijd ontbreekt: hoeveel kinderen heb je? De vragensteller wil zijn handen hier kennelijk niet aan branden. De vraag komt te dichtbij voor de ondervraagde en de ondervrager riskeert een boemerang: heb je zelf geen kinderen dan?
Vroeger moest ik altijd inwendig lachen om vrouwen die zeiden dat ze ‘vanwege het milieu’ geen kinderen wilden. Ik verdacht hen ervan de eigenlijke reden verborgen te willen houden. Hopelijk wijzer geworden maar vooral door de nauwelijks voor te stellen massa poolijs en gletsjers dat onherroepelijk en met steeds grotere snelheid wegsmelt, is mij dat lachen vergaan.
Kinderen? En zo ja, hoeveel? zijn vragen die ook omwille van de opwarming van de aarde stof tot nadenken moeten zijn.
In abstracto lijkt het antwoord gemakkelijk: minder kinderen is beter voor de aarde. En ik zie de vingers meteen ook al gemakzuchtig wijzen naar ‘anderen’ in het zuiden (Afrika) en het oosten (Azië). Daar vindt de enorme bevolkingsgroei plaats, niet hier bij ons!

Ho, ho niet zo snel!

Hier wordt de belangrijkste stap overgeslagen: het gaat niet zozeer om het aantal mensen als wel om hetgeen mensen consumeren!
Klimaatverandering wordt vooral veroorzaakt door de overconsumptie van rijke mensen en die wonen vooralsnog voornamelijk in het westen. De econoom Thomas Piketty heeft berekend dat de rijkste 1 procent net zoveel CO2 uitstoot als de armste 50 procent. Vele honderden miljoenen arme mensen uit India, China of Afrika consumeren minder dan enkele tientallen miljoenen rijken.
Blijft het hinderlijke gegeven overeind dat kinderen van westerse ouders gemiddeld meer consumeren dan niet-westerse kinderen en zo disproportioneel bijdragen aan een grotere CO2 uitstoot. Hiermee zijn we weer terug bij de hamvraag: helpt minder kinderen onze aarde? Het antwoord is helaas ‘ja’. Daarbij moet de vinger dus niet naar het oosten of het zuiden worden gewezen, maar naar het westen, naar onszelf.
Geen grote gezinnen meer? Kinderbelasting in plaats van kindertoeslag? Dit zijn ongemakkelijke vragen, ook voor de nobele drammers.