(on)bewuste ziekenhuizen

‘Gezoet met natuurlijke zoetstoffen, 100% natuurlijk’, kopt de verpakking van een zak zure matten. Wat schiet er door je hoofd? Zou je het product eerder kopen?

Waarschijnlijk denk je zelf van niet. Ironisch genoeg zorgen dergelijke marketingtrucjes er juist wél voor dat je eerder geprikkeld wordt om het product te kopen. Het product oogt nu gezonder, hoewel dat helemaal niet zo hoeft te zijn. De harde realiteit is namelijk dat fabrikanten er niet op uit zijn om mensen te stimuleren tot het maken van gezonde keuzes, of tot het verbeteren van hun gezondheid.

Nee, zij prioriteren omzet boven gezondheid. Dat dit in horeca en supermarkten gebeurt, is één, maar zelfs het ziekenhuis – de plek waar mensen nota bene komen om beter te worden – doet hier net zo hard aan mee.

Ik stond hier zelf eigenlijk nooit zo bij stil, totdat ik een paar weken geleden in het ziekenhuisrestaurant een ‘gezonde’ lunch probeerde te scoren. Verbazingwekkend genoeg kostte dit me meer moeite dan ik in eerste instantie dacht. Wat precies als een gezonde keuze te zien is, is vrij discutabel. Zelfs in de wetenschap blijft het kopje ‘gezond’ omstreden. Toch denk ik dat producten als een saucijzenbroodje of stuk taart voor veel mensen niet onder dit kopje zullen vallen. Dergelijke producten werden echter juist in overvloed aangeboden, alleen de weg naar de kassa lag er al vol mee. Met veel moeite vond ik uiteindelijk achterin het restaurant een beperkte saladebar. Verderop in een hoekje verscholen stonden wat schalen met fruit. Het maken van een ongezonde keuze was niet alleen veel sneller geweest, ik zou ook nog eens veel meer opties hebben.

Obesitas, of laat staan overgewicht, is een groot maatschappelijk probleem – de helft van de Nederlanders is te dik. Dit is deels aan onszelf te wijten, wij maken immers zelf de keuze bepaalde producten wel of niet te nuttigen. Anderzijds maakt de voedselindustrie ons gek met al haar trucjes en verleidingen, enkel en alleen op consumptie gericht. Met extra gewicht en de negatieve effecten die het hebben van overgewicht met zich meebrengen, er gratis bij.

Ik wil het hebben van overgewicht niet volledig buiten onszelf plaatsen, een gezonde leefstijl begint natuurlijk bij jezelf. Wel vraag ik mij het volgende af: hoe kunnen wij als maatschappij verwachten dat mensen hierin succesvol zullen zijn, als zelfs het ziekenhuis – de plek waar men komt om te genezen, om weer gezond te worden – ons niet eens het goede voorbeeld geeft?