Burn-outs dankzij Nietzsche

We worden geblindeerd door de liefde, het laat ons zoeken naar iemand die eigenschappen bezit die wij niet hebben, die ons aanvullen. Dit zijn niet per se personen waar wij het best zouden passen of vrienden mee zouden zijn. Het moment waarop we ons dit het meest realiseren, is direct na het orgasme als we onze geliefde aankijken, een moment los van de seksuele spanning. We zouden als boeddhistische monniken onze verlangens naar macht, lust en faam af moeten zweren, en ongestoord in de natuur gaan leven. Aldus Arthur Schopenhauer.

We worden door de maatschappij geforceerd in het keurslijf van monogamie. Als wij onze ware aard bevrijden, zouden wij veel meer intiem contact hebben en ongeremd onze seksuele verlangens tegen elkaar uitspreken. We moeten onszelf bevrijden van de conventies die het echte ‘mens-zijn’ tegenhouden. Als dit lukt zullen we als Übermensch alles in het werk kunnen stellen om onze doelen en idealen te bereiken. Aldus Friedrich Nietzsche.

Nietzsche en Schopenhauer zijn het hier met elkaar eens over het probleem (hierboven gesymboliseerd door liefde), maar staan qua oplossing lijnrecht tegenover elkaar. Ze erkennen beiden onze chronische onvrede met het bestaan. Ze erkennen allebei dat deze onvrede ontstaat uit ons onvermogen om al onze diepe verlangens te vervullen.

Vervolgens gaat Nietzsche rechts, en Schopenhauer links. Nietzsche beweert dat wij het (deels of slechts sommigen onder ons) in ons hebben en al onze verlangens zelf waar kunnen maken. Schopenhauer vertelt ons dat onze verlangens niet vervulbaar zijn en dat we rust moeten vinden in het accepteren van ons onvermogen.

Onze hedendaagse westerse maatschappij heeft duidelijk de Nietzscheaanse oplossing verkozen boven die van Schopenhauer. Iedereen moet alles kunnen bereiken en van iedereen wordt verwacht dat zij streven naar grootse dromen. Mensen die als Schopenhauer de handdoek in de ring werpen worden afgedaan als losers.

Wat levert deze instelling ons op? Veel vooruitgang en nieuwe ontwikkelingen als positief effect. Maar ook een sterke stijging in prevalentie van depressieve stoornissen, hoge zelfmoordcijfers en vooral veel burn-outs. Het zou natuurlijk niet goed zijn om allemaal als boeddha onder een boom te gaan zitten wachten op verlossing, maar iets minder Nietzsche zou ook geen kwaad kunnen. We kunnen immers niet allemaal een Übermensch zijn. Aan de laatste die dat geprobeerd heeft voor elkaar te krijgen, heeft niemand positieve herinneringen.