Ziek

Ziek is een plaats in Gelderland, een buurtschap om precies te zijn. Als je in Ziek geboren bent kun je zeggen ‘ik ben een Zieker.’ Ben je ziek in Ziek en je partner is ook ziek dan is de ene Zieker altijd nog zieker dan de andere Zieker.

Toen ik nog jong was werd iedereen weleens ziek. We hadden ons hele lijfje vol zitten met rode bultjes of blaasjes of we liepen rond met dikke wangen. We spaceten van de koorts, onze moeders verwenden ons met liefde en aandacht, voor een dagje, en dan gingen we weer zonder veel ophef naar school.
Als we nu zo’n geval zien is de patiënt niet ziek, maar heeft een diagnose. De diagnose is OOG (oppositioneel-opstandige gedragsstoornis), beter bekend als ODD (oppositional defiant disorder). De theorie hierbij is dat je alleen maar zo ziek wordt als je je niet laat vaccineren, en als je je niet laat vaccineren ben je opstandig en ongehoorzaam. Dit wordt niet te lijf gegaan met wat liefde, aandacht en ‘nou niet meer zeuren, hup aandeslag!’, maar met psychofarmaca.

‘Ziek’, is ook wel de benaming van een handeling die niet in overeenstemming is met gangbare normen en waarden. Bijvoorbeeld, als een jongetje een vuurpijl aan een kat vastbindt en aansteekt is dat ziek. Het jongetje zelf wordt niet zo genoemd; dat wat hij doet is ziek.
In het Engels is er wel een term voor zo’n jongetje: Sicko (ziekerd) – A mentally ill or perverted person, especially one who is sadistic.

Hoe dan ook heeft ‘ziek’ altijd een negatieve lading. Gehad, tot ongeveer de tijd dat Brexit op gang kwam. En hier zit nu juist de paradox.
‘Sicko’ is slang, slang is Engels. Dat iets ‘ziek’ of ‘sick’ is, wás me duidelijk. Nu word ik gedwongen in tegengestelde richtingen te interpreteren. Plotseling hoor ik overal ‘ziek’ (sick) vallen wanneer er iets mooi of leuk gevonden wordt.

De taalbewuste Nederlander zegt niet ‘sick’ maar ‘ziek’. En hier ga ik me oud voelen. Het is voor mij een onmogelijke opgave om zo snel te schakelen tussen negatief ziek en positief ziek. Dit is omgekeerde slang, gnals. Ik heb geen idee wat ik moet verwachten bij een ziek feest.
Als een werknemer zijn werkgever opbelt met de mededeling dat hij te ziek is, hoe moet dit geïnterpreteerd worden? Vindt hij zichzelf te cool en te vet om te komen werken voor zijn baas? Heeft hij psychofarmaca genomen en is hij aan het spacen? Om er zomaar vanuit te gaan dat hij zich niet lekker voelt is behoorlijk achterhaald.