Foto van waar de zon niet schijnt

Jochem van Eijsden 14 mrt 2018

Na een half jaar reizen door Zuid-Amerika wordt de 26-jarige Rogier liefdevol onthaald door zijn ouders en zusje Brechtje op Schiphol. Met een lach en een traan omhelzen zij elkaar en de thuisblijvers uiten hun opluchting dat hij veilig en wel is thuisgekomen. In de auto terug naar het ouderlijk huis wisselen ze verhalen uit, waarbij die van Rogier natuurlijk de meeste indruk maken. Wie kan die dispuutsverhalen van Brechtje nou ook überhaupt boeien. Eenmaal thuisgekomen gaat iedereen er even rustig voor zitten om alle vakantiekiekjes te bekijken van de hervonden zoon. Met piepkleine kopjes Italiaanse koffie in de hand en klef Hollands gebak tussen de kiezen kijken zij uiteindelijk naar de kroon van onschatbare anekdotische waarde op de reis van Rogier: zijn foto op Machu Picchu, waar hij samen met twee medereizigers zijn blote reet aan de wereld laat zien. Aan de rechterkant kan je nog net een Japanner zien die verbaasd opkijkt van zijn selfiestick. ‘En toen werden wij ook nog weggestuurd!’, een klein lachsalvo klinkt door de kamer.

Dit is een beeld dat ik in mijn hoofd krijg als ik nadenk over wat het mogelijke doel is van jongens die weggestuurd zijn uit de eeuwenoude stad in de Andes (en ze waren niet eens de eerste). Beelden van dien aard worden geschetst als ik denk aan die jongen die de Taj Mahal swaffelde en ik ga bij mijzelf te rade waarom ik niet dergelijke neigingen had toen ik door het Angkor Wat-complex liep. Is dit grappig? Is het een diepdoordachte postmoderne wijze van het uiten van cultuurkritiek? Ben ik een saaie lul? Maar als de sluier van innerlijke onzekerheden wordt opgeheven draaien de gevoelens om. Is het echt zo moeilijk om jezelf in een bepaalde context te beleven en je daartoe op gepast wijze te verhouden, in plaats van jezelf te wanen als een godenzoon die uit niets is ontsprongen en daardoor ook nergens rekening hoeft te houden? Als de twee kanten van mijzelf zijn uitgebalanceerd denk ik als laatste: Beste vakantieganger, het is een godswonder van de mens, natuur en wetenschap dat jij bestaat, dat die plek is gemaakt, en dat jij daar vanuit weet-ik-veel-waar naartoe kon gaan. Alsjeblieft, heb wat respect voor jezelf en de wereld de volgende keer wanneer je weer de neiging hebt om reet te laten zien of je pik ergens tegenaan te slaan.