Waarom een Nederlander niet bang is voor zijn baas

Toen ik in Nederland aankwam werd ik door vele dingen verrast. Bijvoorbeeld dat Nederlanders thuis hun schoenen aanhouden en dat vrijwel iedereen de buschauffeur groet bij in- en uitstappen. Ook vond ik het nogal vreemd dat de leraar van de basisschool de 8-jarige kinderen bij de deur groet en hen een hand geeft. Als Russische was ik misschien minder verbaasd geweest wanneer ik een groene marsbewoner was tegengekomen. In Rusland is het gewoon zo dat de leerlingen opstaan wanneer de leraar binnenkomt. Nederlanders voeden kinderen over het algemeen anders op dan Russen, geven ze meer vrijheid en behandelen hen meer als gelijken.

In Nederland gebeurt het nooit dat een leerling het in zijn/haar broek doet van angst omdat de leraar zijn/haar kant opkijkt. Ik overdrijf niet. Ik kan me goed herinneren dat er een leerling in mijn klas was die zo bang was aan de leraar te vragen of ze naar de WC mocht dat ze het letterlijk in haar broek heeft gedaan. Het is mij als 12-jarige overkomen dat ik mijn stem kwijt ben geraakt uit angst dat de leraar mij naar voren zou halen en zou vragen waar het onderwerp en lijdend voorwerp in de zin zat.

Natuurlijk moeten kinderen volwassenen respecteren, maar of ze bang moeten zijn? Russen hebben geleerd om bang te zijn voor hun leraar. Hier ligt volgens mij de reden dat Russen zo bang zijn voor hun baas. Ik heb vrienden die niet durven vragen om promotie, terwijl ze dat wel verdienen, maar ook mensen die ontslag nemen door werkdruk en onbeschoft gedrag van de manager.

In Nederland gebeurt zoiets niet. Een medewerker kan makkelijk zijn of haar baas met de voornaam aanspreken en na het werk met de baas een drankje doen. Voor een Nederlander is een baas ook een collega. Iedereen in het bedrijf, van schoonmaker tot directeur, zijn gewoon collega’s. Er is geen ongezond ontzag voor de mensen die hoger in de hierarchie staan. En ik denk dat de reden daarvan ligt in de vrije opvoeding en de manier waarop leraren en leerlingen met elkaar omgaan.

Ik zeg niet dat alles in Nederland beter is, maar wat betreft opvoeding en omgang met kinderen is Nederland wel vooruitstrevend. Andere landen kunnen hier veel van leren. Ikzelf leer bijvoorbeeld om mijn stem tegen mijn kind niet te verheffen omdat het hier “not done” is. Ik weet niet hoe ze het doen maar het lukt ze wel. Nederlander leggen uit, onderhandelen, tellen tot drie, en leggen het dan nog een keer uit, zonder hun geduld te verliezen. Ik blijf me verbazen en probeer het te onthouden.