Casa di mamma

In de jaren negentig van de vorige eeuw was de scheidsrechtersbaas van de UEFA een Italiaan. Het waren de hoogtijdagen van het catenaccio, een Italiaanse, lelijke manier van voetballen waar wij aanvalslustige Nederlanders maar niet aan konden maar wel moesten wennen. Het was ook de tijd van het bespelen van de scheidsrechter. Dat was tegen het zere been van die Italiaan. Die wilde dat er hard werd opgetreden tegen het fopduiken en het versieren van strafschoppen en kaarten. Scheidsrechters, die dat niet deden, konden op harde sancties rekenen, en de uitdrukking voor de hardste sanctie is onsterfelijk geworden met drie woorden: “casa di mamma”.

De letterlijke vertaling is “het huis van moeder”. Daar is op zich niets verkeerds aan; ik ben zelf heel vaak met heel veel plezier naar mijn moeder thuis gegaan. Maar in Italië is “casa di mamma” niet alleen de uitdrukking voor ontslag, maar ook voor financiële onvolwassenheid. Dat je geen eigen huishouden meer kunt runnen en met hangende pootjes bij je moeder aanklopt.

La Squadra Azzurra. Ik heb ze in 1982 wereldkampioen zien worden. Ik was twaalf, met mijn ouders op vakantie in een minuscuul dorpje in de Dolomieten. Feest met een stel bevriende Italianen. Draagbaar zwart-wit tv’tje buiten op het keienpad. Partij kiezen was niet moeilijk, want tegenstander in de finale was het in die tijd in Nederland zo gehate West-Duitsland. De plaatselijke mamma della casa heeft me na afloop van de finale geleerd wijn te drinken.

2006. Duitsland is herenigd, Portugal was onze nationale vijand na de Slag van Nürnberg. Op de dag van de finale stond ik in Berlijn op de Fanmeile. Die Welt zu Gast bei Freunden. Blauw tegen blauw, want de tegenstander was Frankrijk. Het was een finale om snel te vergeten. Na afloop werd er gefeest, er werd in het station zelfs gejuicht toen de omroeper aankondigde dat de nachttrein naar Nederland was vertraagd. Konden we anderhalf uur langer feestvieren.

En nu heeft Zweden de Azzurri dus al voortijdig naar hun casa di mamma gestuurd. Een typisch gevalletje van Whitney’s “I learned from the best”. Catenaccio: het aanvallen onmogelijk maken en zelf profiteren van één minuscuul foutje bij de tegenstander. Italië vond het uit, haalde de woede van de neutrale voetbalfan op zijn hals en wordt nu met eigen wapens bestreden.

Siamo pari. Non siamo là. Non siete là. We staan quitte. Wij zijn er niet bij, jullie zijn er niet bij.