Toen geluk nog iets kleins was

Is geluk iets van deze tijd? Je kan tegenwoordig geen boekwinkel meer binnenstappen zonder doodgegooid te worden met zelfhulpboeken over geluk. Iedereen moet gelukkig zijn, het is geen keuze meer. Als je niet gelukkig bent in je werk, in je relatie of wat dan ook, dan wordt er bijna van je verwacht dat je daar iets aan gaat doen. En snel ook.
Gelukkig zijn is een onderdeel geworden van de samenleving waarin we leven. Als je niet gelukkig bent hoor je er bijna niet meer bij. Maar wat is gelukkig zijn? Of beter gevraagd, wat is geluk? Persoonlijk ben ik van mening dat deze term voor iedereen wel weer wat anders betekent. Is de één zielsgelukkig als hij kaarten kan scoren voor zijn favoriete band, dan is de ander dat weer omdat ze een tentamen heeft gehaald. Geluk is een momentopname, maar wel één waar we als maatschappij continue naar streven. Wanneer je alsmaar gelukkig bent, ben je het dan nog wel?

Een interessante invalshoek om eens te bekijken als je het over geluk hebt is te vinden bij de geschiedenis van de kindertijd. Ook onze houding naar de kinderen in de maatschappij is door de tijd heen namelijk aan verandering onderhevig geweest. Epictetus, een Griekse filosoof, schreef ooit: “When you kiss your child, you say to yourself, ‘Perhaps it will be dead in the morning.’” En dit was ook precies de houding waar kinderen mee te maken kregen. De kindersterfte was hoog en ouders hielden hier ook rekening mee. Kinderen waren er eigenlijk vooral om te werken en om ervoor te zorgen dat de ouders een ‘gelukkige’ oude dag konden hebben. Ruimte voor zelfexpressie of individualisme was er niet. Tot er een kentering kwam in deze denkwijze. Kinderen van nu moeten vooral gelukkig zijn, fouten worden door de vingers gezien en straf wordt zo veel mogelijk uitgesteld. Kinderen (en volwassenen) moeten gelukkig zijn. Maar als we daar nu zo’n nadruk op leggen, waren kinderen vroeger dan niet gelukkig? Zeker wel, al was het maar omdat er toen niet zo verschrikkelijk op werd gehamerd.

Is geluk iets van deze tijd? Nee, dat denk ik niet. Dat is het leuke van geschiedenis, je moet het bekijken in de eigen context. Geluk is iets individueels, iets unieks. We ervaren het allemaal op onze eigen manier, maar mogen soms ook best ongelukkig zijn. Dat motiveert ons alleen maar weer om verder te dromen.