De professor gelooft in sprookjes

Professor Gijs Bleijenberg houdt in het Reformatorich Dagblad van 1 oktober een betoog dat cognitieve gedragstherapie en beweegtherapie wel werkzaam zijn bij de ziekte CVS het chronisch vermoeidheidssyndroom. Hij is in de pen geklommen omdat een nadere analyse aantoont dat het grootste onderzoek ooit op dit vlak, de PACE trial, ernstige gebreken vertoont (1). Dit onderzoek toont zelfs aan dat de behandeling niet werkt. De professor beklaagt zich erover dat de kritiek niet deugdelijk is onderbouwd. Daarin vergist hij zich deerlijk. Aan de hand van het oorspronkelijke onderzoeksprotocol zijn de onderzoekgegevens opnieuw geanalyseerd met de hulp van hoogleraren statistiek(2). Daaruit blijkt dat er geen relevant effect is.
Vervolgens betoogt de professor dat Nederlandse onderzoeken, waar hij zelf bij betrokken was ook aantonen dat de behandeling werkt. Ook hier vergist de professor zich. Onlangs verscheen een artikel over FITNET, een van de Nederlandse onderzoeken. Uit de analyse blijkt dat ook dit onderzoek ernstige gebreken vertoont vergelijkbaar met de PACE-trial. Pas achteraf werd gedefinieerd wanneer er sprake is van herstel. Jongeren die nog steeds ziek waren werden als hersteld ingeboekt.
Als we de andere Nederlandse onderzoeken bekijken, onder andere onderzoeken die in het betoog genoemd worden, blijkt dat ook die ernstige tekortkomingen hebben. Die gebreken laten zien dat deze onderzoeken niet gebruikt kunnen worden als bewijs dat gedragstherapie en beweegtherapie werken. Veel voorkomende gebreken: de onderzoeksgroep is vermengd met andere doelgroepen, er zijn geen objectieve maten gebruikt of de ongunstige uitkomsten zijn achtergehouden, ernstig zieke mensen worden meegeteld als verbeterd of hersteld, er is geen controlegroep of de controlegroep is niet als zodanig bruikbaar enzovoorts enzovoorts.
De vermoeidheidsonderzoekers hebben jarenlang sprookjes verteld, maar nu is het sprookje uit. Het lijkt erop dat de professor dat nog niet kan geloven.

(1) http://senseaboutscienceusa.org/pace-research-sparked-patient-rebellion…
(2) http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/21641846.2017.1259724
(3) http://www.mdpi.com/2076-328X/7/3/52/htm