Ik ben een boom (en een journalist)

Het is altijd leuk om de hand die voedt te bijten. Wanneer die hand toch al geen eten geeft is het des te leuker. Maar wanneer ik kritiek geef op gratis media zoals de Metro, heb ik daar nog een tweede reden voor. Er is een rare ontwikkeling aan de gang in nieuws-land en het blijkt dat ik mee ontwikkel.

Sinds een half jaar ben ik een vrijwilliger bij de radio. Hiervoor lever ik lokale nieuwsberichten van lage kwaliteit. Deze columns doe ik erbij en mijn journalistieke ervaring is nul. Van valse bescheidenheid is geen sprake, ik presteer gewoon minder dan mijn betaalde, opgeleide vakgenoten. Veel van diezelfde vakgenoten vinden ondertussen geen werk.

Dit zijn vreemde tijden. Het is niet alleen een kwestie van gratis versus betaald of de opkomst van nieuwe media. Er vindt daaronder iets plaats. Gratis nieuws is een soort omgekeerde reclame, gericht op een specifiek type consument. Vroeger kwam de verkoper op jou af, als een man aan de deur of een charmeur aan de bar. Nu mag jij op het podium terwijl zij toekijken.
‘Ik zie het verschil niet.’
Gratis media zijn zelden gelinkt aan een product en vaak niet eens aan een merk. Het is één grote campagne en het product dat ze creëren ben jij.
‘Maar wie heeft daar voordeel bij?’
Nou zeg, niet alles draait om winstbejag. De recycle-Illuminati willen gewoon dat er niks verloren gaat. Naarmate informatietechnologie de samenleving dieper penetreert, worden likes, views en kliks steeds waardevoller. Maar de kwaliteit van nieuws staat los van of erop geklikt wordt, dus heb je controverse en schreeuwerige titels nodig. Nieuws is daardoor als een bos dat groeit tot de maximale afstand tussen hemel en aarde. Te hoge bomen vallen om door te weinig binding met de realiteit, te lage bomen vangen geen zonlicht (geen views, kliks).
De lagere kwaliteit van modern nieuws is opzettelijk, want als iemand ondanks alle media de realiteit te zien krijgt, is dat pure verloren energie.

Zo ben ik op dit podium gekomen. Hoe verder je richting de bodem van het bos gaat, hoe onvermijdelijker het moment dat je zelf een boom wordt.

Wittgenstein zei ooit: ‘Als iemand ooit een boek over ethiek schrijft, dat daadwerkelijk over ethiek gaat, dan ontploffen alle boeken ter wereld.’ Samen met alle blogs en websites, denk ik. Het is leuk om de hand die voedt te bijten. Maar het liefst ter wereld wil ik een column over ethiek schrijven.