Antibegrafenis

De schuttingen staan al klaar. Morgenavond is alles een zandhoop.
De leegte wordt een woestijn van herinneringen waar je nooit meer naartoe gaat. Alsof je ouderlijk huis bewoond gaat worden door vreemden en je niet meer welkom bent.

‘Wil je dit nog bewaren?’ vraag ik aan mijn zuster.
‘Ja, doe maar.’
Het stenen eendje, het engeltje… Ongelofelijk, alweer meer dan tien jaar geleden. Vak B, nummer 114. Keurig door mijn zuster onderhouden. Plant na plant door de konijnen opgevreten. Dan maar weer nieuwe geplant. ‘Ach, laat ze toch lekker eten…’ hoorden we onze moeder – een dierenliefhebster – zeggen. We lachten bij de gedachte; want lachen moet doorgaan.

De brief met de einddatum die het definitieve wel heel definitief maakt. ‘Het graf wordt geruimd’, staat er in de brief. Een rouwcirculaire die een ‘antibegrafenis’ aankondigt terwijl de echte begrafenis nog zo vers in het geheugen ligt; hoe langer het geleden is, des te verser het gemis lijkt te worden. En op iedere begrafenis komt een vervolg: diverse mensen die toen afscheid namen zijn intussen zelf gedag gezegd.

Geen plechtigheid, geen muziek en bloemen deze keer. Ik hoor het de begrafenisondernemer nog zeggen: ’Het klinkt gek, maar wat is het een mooie winterse dag.’ Hij had gelijk, dat was het ook, maar wat hadden we aan zijn gelijk?
De door onszelf ontworpen steen moet worden weggehaald, anders zal de grijper het voor ons doen.
Wat een rotwoord, ‘geruimd’. Alsof je het nieuws ziet over varkens met een bepaalde ziekte: vreselijke beelden.

Heb je geld genoeg, dan koop je een graf. Pure business waarin nooit de klad komt. ‘leg mij maar in de goot met een stuk worst, dan halen de honden me wel weg,’ had mijn moeder altijd gezegd. ‘Weg is weg. Foetsie!’ – hoe heeft ze het werkelijk beleefd? Wat heeft ze gevoeld? Of helemaal niets?
De onderwereld van deze ‘onderwereld’ heeft protserige graven en stenen. Eigen graven betaald met geld dat zwarter is dan de omgewoelde grond van de algemene graven, waarin nieuwe ter aarde bestelden hun laatste rustplaats vinden op de plek waar mijn ouders lagen.
Ook zij zullen over tien jaar weer worden geruimd om plaats te maken voor anderen.
Het definitieve bereikt altijd de overtreffende trap.
Nog één keer omkijken. Machines graven morgen in die enge grond en wij in onze mooie herinneringen.