Wat nou als ik mijn eigen schoenen wil maken?

We krijgen steeds minder kans om voor onszelf na te denken en alles waarover we mogen nadenken is geselecteerd voor ons. Waarom zouden we ons ook bemoeien met problemen als we ook met z’n allen over het nieuwe seizoen van Game of Thrones kunnen praten?
Ik neem mezelf als voorbeeld voor het gemak. 19 jaar, student aan de UvA en net op zichzelf wonend. Ik zou me gelukkig moeten prijzen dat ik mag studeren, want de kinderen in Afrika etc. Maar het woordje mag valt in mijn hoofd al meteen weg. Alhoewel ik het natuurlijk ook niet kan gaan studeren laat de hele maatschappij altijd weten wat voor slechte keuze dit zou zijn. Sterker nog: een domme keuze. En in een zekere zin begrijp ik ze ook wel. Want stel ik zou mijn eigen talenten verder willen ontwikkelen en schrijver, schilder of een schoenenmaker willen worden, die kans is er niet meer. Schoenen worden gefabriceerd door dezelfde fabrieken, schrijver is een dood beroep en als je met kunstschilderen de kost kan verdienen heb je geluk. En dan vragen mensen zich af waarom de “jeugd” soms dagenlang in bed kan blijven liggen en zich verstopt op het internet. Is dat heel gek als je het gevoel hebt dat alles voor je is uitgestippeld? Als je het gevoel hebt dat je geen stempel zal achterlaten en alleen maar geboren bent om belasting te gaan betalen? We kunnen simpelweg ons eigen pad niet meer kiezen, want alles wat je buiten het vaste plaatje doet is natuurlijk onverantwoordelijk. Wij vinden onze dromen al niet eens meer relevant omdat ze niet haalbaar zijn. Logisch ook want ons systeem is daar niet op gebouwd. Je kunt niet een jaar “vrij” nemen na de verplichte middelbare school om te schrijven, te schilderen, leren om meubels te maken, je eigen schoenen ontwerpen. Voor alles is geld nodig en zonder diploma kom je nergens. Wat natuurlijk ook onzinnig is eigenlijk. Heb je wel eens online gezocht naar een studiegids? Probeer dat eens. Je kunt alle boeken zien die nodig zijn voor een bepaald vak, in principe zou je die boeken kunnen kopen en geen duizenden euro’s aan collegegeld uitgeven of een lening uittrekken en zelf kunnen gaan leren. Maar dan heb je geen diploma. En dat is natuurlijk waar het allemaal om draait. Dat ik straks na mijn studie wel een kantoorbaan moet nemen want anders kan ik mijn schuld niet aflossen. Dat ik de kosten verdien door andere mensen van dienst te zijn.