Trouwe achterban stemt zonder stem

Opa’s en oma’s zijn er vooral om je te verwennen als je op bezoek bent of om verhalen uit de oude doos te vertellen. Lekker een taartje of een drankje, want we zien elkaar niet zo vaak meer. Moet kunnen toch? Mijn eigen oma is precies zo, zoals ik het hier in één van mijn zoveelste verhaaltjes beschrijf. Een lief mens. Ongemerkt doet oma veel dingen op de automatische piloot. Veel kan ze gelukkig nog zelf, maar sommige huishoudelijke taken moet ze overlaten aan de hulp die eens per week langskomt. De automatische piloot, klinkt vertrouwd en onschuldig maar is in vele opzichten verraderlijk. Meer gemeen dan je zou kunnen denken. Zo denkt oma doorgaans ook. Niet gemeen, maar automatisch. Een soort eenrichtingsverkeer omdat het altijd in die richting ging, zal het nu ook wel goed gaan.

Uitspraken als ‘Zo erg zal het toch niet zijn’ of ‘Dat zal wel meevallen’ hoor ik door de automatische piloot. De automatische piloot geeft vals advies, vergoelijkt ongemerkt en werkt door waar anderen kritisch durven kijken. Of eigenlijk wakker worden. Een andere richting dan de automatische piloot is altijd lastig. Angst voor het onbekende of vasthouden aan tradities die tot niks leiden. Waarom dingen veranderen als het goed is zoals het gaat?

Mijn oma stemt al jaren op die ene partij. Tijdens de kerst wist ze het zeker. 15 maart stemt zij weer op die ene partij. Opa, inmiddels 15 jaar overleden, stemde er ook altijd op. Vol overtuiging ging hij naar de stembus. Dat ging toen altijd goed, en wij hebben dat altijd zo gedaan, dus dat gaan wij 15 maart ook weer gewoon doen. Toch zijn er veel dingen veranderd in al die jaren. Als ik dat aan oma vertel, kijkt ze mij vragend aan. Ze zegt nog eens dat ze van mij houdt en dat ik zo’n lieve jongen ben. Begint vervolgens over de laatste roddel uit het buurthuis en nipt verder aan haar glaasje Rivella.

De automatische piloot heeft de afgelopen jaren flink aan de weg getimmerd. Automatisch, als een vroeg ingebracht vaccin, een slechte gewoonte, een sluikreclame. Ongemerkt doet het zijn werk. En het is zeer succesvol gebleken.
Ik roep hierbij iedereen op die net zo’n lieve automatische oma heeft als ik: zorg ervoor dat oma op 15 maart een dagje uit is, een activiteit bij de plattelandsvrouwen heeft of zeg desnoods dat ze jarig is. Dank alvast.

PS Rood is ook een kleur oma.