Wie omhoog kijkt, ziet geen grenzen

Eva de Graaff 1 nov 2016

Grenzen. Wat zijn grenzen eigenlijk? Mijn vriend Google wist hier het antwoord wel op. ‘Een aansluitende buur, scheidslijn, denkbeeldige lijn als scheiding tussen gebieden, scheiding tussen twee gelijksoortige entiteiten in de vorm van staatkundige en politieke scheidslijnen en culturele ruimte.’ Dit is nog maar een kleine selectie uit het groot aantal zoekresultaten van mijn grote vriend..

Al deze zoekresultaten slaan terug op landgrenzen. Maar een grens is veel meer dan een geografisch lijntje op de wereldkaart. Een grens is veel diepgaander, meeslepender, aangrijpender. Alles wat te maken heeft met onze normen en waarden, ethiek. Binnen ons kleine kikkerlandje barst dit al zijn voegen. Om nog niet te spreken over het gebied buiten onze geografische lijn op de wereldkaart.

Het lastige aan onze persoonlijke grenzen is – zoals de naam al doet vermoeden – dat ze voor iedereen verschillend zijn. Deze verschillen in grenzen gaan hand in hand met de ellenlange discussies die te pas en te onpas om onze oren vliegen. Dat we het nooit met elkaar eens zullen worden, is zeker. En dat is ook helemaal niet erg, heel reëel zelfs. Maar toch kan ik me zo verbazen. We vinden onszelf altijd een loyaal volkje, zo nobel en tolerant. Totdat er pikante, emotionele of zware onderwerpen blootgelegd worden. Dan is er een grootte schaarste aan nuchtere Nederlanders. Het o zo liefhebbende volkje verandert nog sneller dan het licht in een stugge en eigenwijze menigte.

Alles draait om de ethiek. Dag in, dag uit. Van het achtuurjournaal tot de Facebookpost van tante Jannie. Onze normen en waarden spelen in dit hele circus de hoofdrol. De beste grens die hier te trekken valt, is onze eigen grens. Maar durf deze over te steken en in het ‘buitenland’ te kijken. Net zoals tijdens onze vakantie. Buitenlandse cultuur snuiven, hier wat van opsteken en zo het doen en laten van deze mensen beter begrijpen. Precies hetzelfde, maar dan iets dichterbij huis. Hoe graag we dit tijdens de zomermaanden ook doen, wat ethiek betreft leven we vaak in een bepaalde tunnelvisie. We kunnen het met ruim zeventien miljoen mensen niet allemaal eens worden, maar wel stapje voor stapje dichterbij elkaar komen door naar elkaar te luisteren, te begrijpen en te waarderen. Of we het nou eens zijn met elkaar of niet. Want voor wie er omhoog kijkt, zijn er geen grenzen.