De dood van Sinterklaas
Het is weer eens zo ver. Je kan er de klok op gelijk zetten. In september liggen de pepernoten in de winkels, in oktober laaien alle Pieten-discussies weer op. Ook Jumbo, RTL en de HEMA wagen dit jaar tevergeefs weer een poging om het hele volk tevreden te houden, maar tegelijkertijd politiek correct te zijn. Regenboogpieten, roetveegpieten, schoorsteenpieten en horrorclownpieten: ze domineren het straat- en mediabeeld. Maar wordt hiermee een probleem opgelost?
Kijk, ik snap het wel. De Zwarte Piet is een karikatuur van gekleurde mensen. Een karikatuur die zijn oorsprong vindt in de slavernij. Een knecht van de rijke witte baas. Ik heb er volledig begrip voor dat dit kwetsend kan overkomen op mensen die dagelijks te maken hebben met racisme, discriminatie of andere vormen van etnische profilering. En alhoewel ik niet geloof dat de afwezigheid van Zwarte Piet zal zorgen voor een minder racistische samenleving – ikzelf en honderden anderen trekken niet jaarlijks een maillot aan om iemand anders dan onszelf belachelijk te maken – zou ik het niet erg vinden als de Zwarte Piet plaatsmaakt voor iets of iemand anders.
Met het aanpassen van de huidskleur lossen we het probleem echter niet op. De Piet blijft een knecht, een ‘slaaf’, een karikatuur, of hij nou geel, zwart of groen is. Het gezegde “Al draagt een aap een gouden ring” is van toepassing, al durf ik de zin hier niet af te maken. De mensen die zich nu aangesproken voelen, blijven gekwetst omdat het karikatuur blijft. En de duizenden Nederlanders die zich vasthouden aan een ‘traditie’ alsof de kleur van Piet een fundamenteel mensenrecht is blijven ook in tranen achter. Want wie moet je nu inschakelen voor een tientje op 5 december, als de buurjongen met die paar zwarte vegen op zijn wang zo door de mand valt?
Een knecht blijft een knecht zolang de baas aanwezig is. En daar ligt de echte oplossing van het probleem. Stel je voor: de laatste aflevering van het Sinterklaasjournaal. Sint is immers oud en op zijn sterfbed zegt hij vaarwel tegen zijn geliefde Pieten en zijn talloze bewonderaars in Nederland. Kijkende kinderen leren een waardevolle les over sterfelijkheid. De NPO scoort onbreekbare kijkcijferrecords. En uit eerbetoon aan Sint komen de Pieten jaarlijks, vrij en blij, in alle kleuren en vormen, terug naar Nederland waar iedereen in harmonie samenleeft. Om cadeaus en plezier te brengen, zoals ze eigenlijk altijd al deden.
De oplossing moge duidelijk zijn: opmijteren met die baas.