Kaaskop in Rabat
Twee jaar geleden kregen we als gezin de kans om voor een aantal jaar in Marokko te gaan wonen. Wij hebben geen Marokkaanse wortels, kortom echte kaaskoppen in Rabat.
De grens overgaan is een groots avontuur. Voor even ga je kopje onder, voel je je grenzeloos. Alles is nieuw, grappig en raar. Dingen vallen op. Plezier om wat afwijkt van wat je kent. Zoals autorijden in Marokko. Een ogenschijnlijke combinatie van regelloosheid, chaos en bijna-dood-ervaringen tot je iets van de ongeschreven regels gaat verstaan. Ik stort mij erin en probeer mij aan te passen.
Na verloop van tijd groeit de irritatie. Opeens voel ik afstand en vooral onzichtbare grenzen in mijzelf die niet te overbruggen lijken. Waarom komen mensen schaamteloos hun afspraken niet of veel te laat na? Waarom niet plannen en je daaraan houden? Waarom wordt alles net niet gerepareerd? Onbegrip in mij. En het zijn niet de macro problemen van Marokko die storen maar de dingen in het alledaagse verkeer tussen mensen, die mij de meeste moeite kosten om te doorgronden.
Ik ontplof meerdere malen, spreek Marokkanen aan op hun in mijn ogen schaamteloze gedrag. En dat is helemaal verkeerd. Mijn horkerige Hollandse directheid werkt niet, hoort niet en leidt tot gezichtsverlies bij de ander. Wij denken dat onze directheid zo’n groot goed is, feit is dat in de meeste culturen deze directheid ver verwijderd is van de juiste omgangsvormen.
Tja.
Stel dat ze hier zouden zeggen: ‘Heh Thijs kappen met die directheid van je. Aanpassen of oprotten!’ Wat dan? Waar blijf ik dan. Je komt toch ook aan mijn grenzen…….?
Mijn opa vluchtte bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog als kind met zijn ouders over de grens van België naar Nederland. Op zoek naar veiligheid. Hij bouwde hier in Nederland een bestaan op. Mijn moeder vertelde dat ze ‘soms `Nederlandser moesten zijn dan de Nederlanders’. Niet opvallen. Mijn opa deed het voor een immigrant bijzonder goed. Ik sta sinds ons leven in Marokko een beetje dichter bij hem.
En ik heb een vrije keuze kunnen maken, pure luxe, tijdelijk en zonder enige urgentie.
Binnenkomen in een land gaat niet via een cursus of het kennen van het volkslied. Het is een constant proces van je eigen grenzen loslaten zonder jezelf volledig te verliezen. Probeer het maar in een tijd dat mensen liever hun eigen grenzen sluiten dan ze overgaan.