Ik ben mens

De zorg wordt uitgekleed en we moeten onze problemen vooral zelf oplossen. Een sentiment dat mij persoonlijk raakt. Te veel mensen denken, dat ik mijn werk doe zodat de zorg lekker goedkoop wordt. Daarom treed ik nooit in detail als iemand mij vraagt wat ik doe. Dan vertel ik dat ik in de zorg werk. Bovenaan mijn salarisbriefje staat de naam van een zorginstelling, maar ik ben geen hulpverlener. Ik ben ervaringsdeskundige. De locatie waar ik werk heet een recovery college, een herstelacademie zoals sommigen het noemen. Wij organiseren zelfhulp en mijn werk bestaat uit het geven van trainingen en het mogelijk maken van zelfhulpgroepen. In zo’n groep praten mensen met elkaar. Niet om problemen op te lossen, maar om van elkaar te leren leven.

Als ik mezelf introduceer, dan vertel ik over mijn eigen carrière als psychiatrisch patiënt. Ik vertel dat ik de weg kwijt was, de weg die leidde naar het gewone leven, naar de maatschappij. Anderen herkennen het gevoel, maar mijn verhaal gaat verder. Ik vertel dat ik tijdens het verblijf, in wat ik destijds het gekkenhuis noemde, de meest waardevolle lessen leerde in de rookkamer. Van andere patiënten. Verpleegkundigen kwamen daar niet. Die konden niet ademen in die atmosfeer. We vertelden elkaar hoe we op de been bleven, hoe we goed konden slapen, maar ook wat we tegen welke verpleegkundige moesten zeggen om onze zin te krijgen. Een sprankje regie over ons eigen leven. Ik was verbaasd hoeveel mensen zelf hadden bedacht om te herstellen, om geen patiënt te zijn, maar mens. Mijn eerste kennismaking met de kracht van onderlinge steun en zelfhulp.

Later ontdekte ik dat ik zelf ook mijn eigen strategieën kon bedenken die uiteindelijk zo goed hun werk deden, dat een betaalde baan weer voor mij was weggelegd. De zelfhulp liet me niet meer los en dat werd mijn missie, een missie van inmiddels tweeëndertig uur per week. De psychiater in de kliniek had me voorbereid op nooit meer werken, op een leven als psychiatrisch patiënt, maar dat ben ik al lang niet meer. Ik ben mens, dankzij anderen, allemaal deskundig in leven. Nee, zelfhulp is niet bedacht door de overheid om zorg goedkoper te maken. Bij deze neem ik haar die eer af. Zelfhulp is bedacht door mensen die de behoefte voelden te laten weten dat ze precies dat waren, geen patiënten, maar volwaardige mensen, allemaal. En ik? Ik ga met trots naar mijn werk.