Survival of the fittest

Ik zat op een bankje bij school. De zon scheen en het was druk op het schoolplein. Ik zat alleen, dus ik had alle kans eens goed om me heen te kijken. Het viel me op dat ik niemand zag lachen; niemand keek blij. Ik snap dat wel, want ook ik heb last van de druk die op mij, als student, wordt gelegd.

Toen ik daar op dat bankje zat, stelde ik me de maatschappij voor als een soort leger; een leger die steeds strenger wordt. Het is een soort ‘survival of the fittest’ geworden. Vooral mentaal. Een groep mensen, laat ik hun de samenleving noemen, bepaalt in welke pas er gelopen wordt en wat de regels zijn om bij het leger te mogen horen. Gaat het mis, dan lig je er uit. Dan tel je niet meer mee en kun je de exercerende rij verlaten: ‘afgeschreven’.

De laatste jaren is het tempo waarin het leger zich voortbeweegt behoorlijk opgevoerd en ook de regels zijn strenger geworden. Wie afwijkt, in welke vorm dan ook, wie het tempo niet kan bijbenen of wie niet presteert ligt er uit. Er worden geen uitzonderingen gemaakt. Er is maar één kans; ook voor kinderen. Aan alle ouders de taak om te zorgen dat het kind netjes in de rij blijft lopen, de bevelen opvolgt en het van nature drukke en chaotische gedrag te remmen, want als ouder moet je niet willen dat je kind op zo’n jonge leeftijd al wordt afgeschreven en uitvalt. Er is immers maar één kans en die moet hen niet ontnomen worden.

Terwijl het leger steeds harder loopt, vallen steeds meer mensen uit. Kinderen hebben moeite het tempo bij te benen, maar ze hebben geen keus. Iedereen in het leger zou het liefst bij ‘het groepje’ willen horen, bij de samenleving die de regels bepaalt. Want, als je daar bij hoort, dan wordt het beter; dan kun je zelf meedenken over de regels en word je minder hard gestraft als je een fout begaat. Mensen hebben er alles voorover om bij de groep te kunnen horen en als daar iemand anders voor uitgeschakeld moet worden, is dat ook geen issue meer.

Wat niemand lijkt te beseffen is dat het leger dat groepje al is. Wij zijn de samenleving en wij bepalen zelf het tempo en de regels. Wordt het niet eens tijd dat wij als leger, als samenleving en als groep een rem zetten op deze zware prestatiemaatschappij?