Overbodig
Mijn land, vindt mij overbodig. Mijn werk is obsoleet geworden. Ik ben uitgeschakeld en weggezet. Ik ben strafrechtadvocaat en dat beroep kan ik straks niet meer uitoefenen.
Maar niet alleen mijn werk wordt mij afgenomen. Mijn geloof, in dat van een rechtsstaat, waarin checks and balances de absolute macht in toom houden, lijkt aan betekenis te hebben verloren. Stukje bij beetje wordt onze rechtsstaat afgebrokkeld totdat er weinig meer van over is.
Terwijl de rechterlijke macht verzucht onder een onhoudbare werkdruk en het openbaar ministerie haar werk niet meer kan doen vanwege de bezuinigingen, heeft ons bestuur besloten om de genadeklap te serveren. De advocatuur heeft het verloren van een onbevredigbare bezuinigingsdrift.
Van oudsher bestaat de advocatuur om de staat – als een soort van extensief geweten – van repliek te voorzien. Het geweldsmonopolie van de staat en diens bevoegdheid om eenzijdig mensen op te sluiten kan enkel worden gelegitimeerd met een eerlijk proces, waarbij de staat als almachtige aanklager de burger compenseert door die burger ook te voorzien van rechtskundige bijstand. Zo staat er een rechtskundige aanklager tegenover een rechtskundige verdediging. Dat maakt het strafproces eerlijk, gelijkwaardig en legitiem.
Aan dat oersimpele principe lijkt nu een einde te komen.
Na jarenlang onder het juk van bezuinigingen te hebben geleefd, dreigt de strafrechtadvocatuur nu echt uitgeschakeld te worden. Goede rechtskundige bijstand zal enkel tot de beschikking van de vermogenden komen te staan.
Het pijnlijke is dat dit niet gebeurt door een staatsgreep van een exotische politieke partij, of door terroristen die onze manier van samenleven verwerpen. Nee, deze tirannie is afkomstig van de door u gekozen volksvertegenwoordigers. Het wrange is dat u deze vertegenwoordigers nooit hebt teruggefloten. Verblind door dubieuze bezuinigingsretoriek heeft u het zelfs toegestaan. Structureel heeft de strafrechtsketen laten weten dat de rek volledig uit het systeem is geraakt. U gaf er niets om. Onder verwijzing naar bekende strafpleiters met dure auto’s werd iedere noodkreet van de hand gewezen.
Geachte medeburger. Een aantal van u zal in de toekomst ten onrechte ’s nachts van uw bed worden gelicht. Er kan, om wat voor reden dan ook (soms is het echt enkel pech), zomaar een aanklacht tegen u worden ingediend. Mocht u zich dan niet kunnen handhaven in de jungle van het strafrecht, klopt u dan vooral niet bij ons aan.