De schakelstudent

Het Nederlandse onderwijssysteem veranderd. De basisbeurs is inmiddels afgeschaft, de aanvullende beurs is verhoogd en mbo’ers mogen vanaf januari 2017 gebruik maken van een studentenreisproduct. Voor de groep schakelstudenten (pré-master studenten) verandert daarentegen al jaren niets. Schakelstudenten worden door de Nederlandse overheid niet erkent en verliezen daarmee hun rechten op een beurs, studentenreisproduct (of vergoeding) en de mogelijkheid tot lenen. De beurs, die voor veel studenten inmiddels op is na vier jaar, vergroot de behoefte voor een werkend studentenreisproduct en een lening met schappelijke voorwaarden. Toch wordt deze groep geacht de kosten voor huisvesting, een zorgverzekering, het openbaar vervoer, de studie, etc. zelf te dragen. Veelal met een simpel bijbaantje.

Niet iedereen valt buiten de boot. Volgens de Onderwijsinspectie mogen universiteiten zelf bepalen of ze schakelstudenten inschrijven als bachelorstudent of als contractstudent, waarbij de laatste groep gezien wordt als stateloos. Op aandringen van de Tweede Kamer zijn de kosten voor schakelprogramma’s verlaagd. Universiteiten geven op hun beurt aan verlies te draaien op dergelijke programma’s en verwachten een afname van het aantal schakelprogramma’s. Een logische, puur economische conclusie is dat het in de toekomst dan ook niet aantrekkelijker, maar juist onaantrekkelijker wordt na een HBO studie een vervolgtraject te starten.

De afschaffing van de basisbeurs heeft onder studenten en ouders voor veel ophef gezorgd. Het idee dat er studenten zijn die vanwege het mislopen van deze beurs niet doorstuderen, doet politiek Den Haag bibberen. Over de groep schakelstudenten, die bewust op eigen kosten willen doorstuderen maar dit vanwege de kosten simpelweg niet kunnen, hoor ik niemand. Voor hen is zelfs een lening niet beschikbaar.

Wat nu? Het onderwerp wordt al sinds het begin van de pré-master/master structuur (2002) besproken en sindsdien zijn er nog weinig constructieve oplossingen aangedragen. Wat zijn de opties voor deze studenten? Crowdfunding? Een lening afsluiten bij een bank of andere instantie? Of dan toch maar afzien van een vervolgstudie? Het zou jammer zijn deze potentiële universitaire studenten verloren te laten gaan.

Mevrouw Bussemaker, wat raadt u me aan? Zelf weet ik het namelijk niet meer.
Waarschijnlijk komt deze oproep voor mij te laat. Laten we in ieder geval hopen dat u deze groep studenten in de toekomst beter van dienst kun zijn.