Vrijheid van meningsuitbuiting

En opeens was het Koude Oorlog 2.0. Meneer B en mevrouw U hadden ruzie met meneer E, waarop laatstgenoemde mevrouw U op liet pakken. Op de explosieve kracht van de bom die de sociale media daarop liet barsten, zou Daesh wellicht jaloers zijn geweest. Onder de noemer “vrijheid van meningsuiting” gingen alle remmen los. Ik deed daar niet aan mee. Want ik had op dat moment het filmpje van meneer B niet gezien. De column van mevrouw U niet gelezen.

Maar wat is dat, vrijheid van meningsuiting? Ik denk dat velen niet eens weten wat een mening is, laat staan het verschil tussen een mening en een loze kreet. Een mening is een gedachte over iemand of iets. En een gedachte geeft aan dat je bewust over iemand of iets nadenkt. Nadenken. Die massa tussen de oren een workout geven. Zoals ik dat vroeger moest tijdens mijn studie, toen we oefenden met debatteren. Er werd een stelling geponeerd, en die werd door het ene kamp ondersteund en door het andere kamp bestreden. Naar elkaar luisteren en daar vervolgens op reageren, het was allemaal zo vanzelfsprekend. Na enige tijd kwam ik erachter dat tussen dat zuivere “ja” en “nee” nog een groot grijs gebied ligt, en dat dingen niet zijn zoals je denkt dat ze zijn. En de waarheid bleek dan ergens in het midden te liggen. Dat was dan het resultaat dat je met zijn allen had bereikt. Door MET elkaar te praten, niet over elkaar, niet tegen elkaar.

Het lijkt erop, dat dit verschil vandaag de dag niet meer bestaat. Sterker nog: het lijkt wel of we überhaupt niet meer praten. In plaats daarvan mitrailleren we de sociale media met onze verbale kalasjnikovs, geladen met loze kreten, zonder na te denken over de mogelijke gevolgen. Wanneer daar vervolgens iets van gezegd wordt, verdedigen we ons met “vrijheid van meningsuiting”. Inderdaad, de uiting van één mening. Die van de ander doet er niet toe. Die wordt ondermijnd. Uitgebuit. Vrijheid van meningsuitbuiting.

En naar elkaar luisteren, dat schijnen we ook al niet meer te doen. In dat opzicht is deze column dan ook verspilde moeite. Toch hoop ik dat ik tenminste één iemand op iets positievere gedachten kan brengen. Misschien ben jij dat wel, beste lezer. Het feit dat je dit nu nog steeds leest, betekent dat je er al bijna bent. En dat is mooi, want iemand met loze kreten op positievere gedachten brengen, dat is mij in 45 jaar tijd nog nooit gelukt.