OVERTUIGINGSETHIEK EN VER-ANTWOORDELIJKHEIDSETHIEK

Prof. Max Webers onderkent de OVERTUIGINGSETHIEK EN VERANTWOORDELIJKHEIDSETHIEK. In het ene geval gaat het om een handelen dat zich niet bekommert om de gevolgen, terwijl een verantwoordelijkheids-ethiek juist wil nadenken over de voorzienbare gevolgen van keuzes die men maakt. Mensen staan vaak lijnrecht tegenover elkaar, wat bij conflicterende standpunten logisch is. OVERTUIGINGSETHIEK: Wij moeten hoe dan ook hulp verlenen. Altijd en onder alle omstandigheden. Zo nodig met voorbijgaan aan het welzijn en de welvaart van de inwoners van de eigen stad. Zij zijn vanwege het geweld vertrokken. Niet relevant is dat zij een ander land niet goed genoeg vonden en liever hier zijn. Of: ‘wij zelf worden er beter van’. Van Dalen publiceert een artikel: ‘vloek of zegen voor de Nederlandse economie’. Volgens de beschikbare gegevens had men ‘een donkerbruin vermoeden’ dat de uitkomsten niet positief zouden zijn (Kennis, Macht en Moraal, Jan H. van Beek). VERANTWOORDELIJKHEIDSETHIEK: Nadenken over de ‘voorzienbare’ gevolgen is lastig.We moeten daarom vooruit kijken in onze achteruitkijkspiegel. ‘Jarenlang hebben regeringen de integratieproblemen van gastarbeiders genegeerd. (…) Er is uit angst weinig aan gedaan. Ook radicalisering en de opkomst van de politiek islam zijn verwaarloosd. Uit angst. Vrijwel de gehele politiek en culturele establishment drijft op angst. Verregaande beschadigingen van de democratie zijn ontkend uit angst. Angst voor fascist te worden uitgemaakt, angst om extreemrechts te klinken, angst om het moslimelectoraat te verliezen, angst om opstanden in achterstandswijken, angst om te stigmatiseren, angst voor Wilders, angst voor sancties van islamitische landen. (…) Je zou verwachten dat mensen op hoge posities, mensen met macht, vrij durven spreken. (…) Als strategisch zwijgen usance is, dan gaat er iets behoorlijk mis in de kringen die bepalen hoe dit land er moet uitzien’, aldus N. Marbe (‘Paniekgeklets over angst werkt niet’). Europese media zwijgen over verkrachtingsgolf. Zweden doet de deur dicht voor asielzoekers. Andere landen ook. Het is een feit van algemene bekendheid dat de migratiestroom miljarden euro’s kost. Een kosten-batenanalyse is lang uit den boze geweest. ‘Wat wordt de volgende vraag? Een onderzoek naar het veronderstelde verschil in intelligentie tussen de rassen (‘Kostenvraag allochtoon is een moreel dilemma’)? Wat de effecten nu en hoe ziet ons land er over 20 jaar uit (bevolkingsaanwas, cultuur- en geloofswijzigingen)?