Beestjesdetector

Albert van Dalen 19 apr 2016

Mijn moeder ziet beestjes. Ze komen uit haar hoofdhuid en ze is er uren per dag mee bezig. Ze verzamelt ze in doosjes, die ze meeneemt naar haar huisarts. Maar die wijst haar steeds af, de beestjes bestaan niet en het zit in haar hoofd. Hij kan haar niet helpen. Ze heeft pillen gekregen van een psychiater maar die slikt ze niet want ze is toch niet gek?

Deze geschiedenis heeft mij aan het denken gezet en ik ben op een filosofisch probleem gestuit.

De beestjes die mijn moeder ziet kunnen wij zelf niet zien, meestal zijn het gewoon stofdeeltjes. Maar mijn moeder ziet ze echt bewegen. Nu rijst bij mij meteen de vraag op of de beestjes die wij zelf soms over de vloer zien kruipen wél echt zijn. Wij kunnen wel zeggen van wel maar dat doet mijn moeder ook. Je kunt mensen om je heen verzamelen die de beestjes ook zien, maar dat is geen bewijs dat ze bestaan. Er zijn heel veel mensen die in god geloven, maar dat is ook geen bewijs dat hij bestaat. Mijn moeder heeft eens veel geld geleend aan een kleindochter, en niet toevallig is zij de enige die ook gelooft in de beestjes.

Wij zien niet wat we zien, de hersenen bouwen eerst een virtueel beeld op van wat de ogen binnenkrijgen. Wat wij zien is altijd een illusie, en bij sommige mensen bevat die beestjes die niet bestaan. Waar het op neerkomt, is dat wij niet weten of de beestjes die wij zelf zien, echt zijn. Ook niet als je ze dood drukt en bloed ziet, want dat is misschien ook een illusie.

Nu ben ik toevallig uitvinder. Om te weten te komen of de beestjes die je ziet echt zijn, is een soort beestjesdetector nodig. Je legt er een beestje in en er gaat een groen lampje branden als het beestje echt is en een rood lampje als het onzin is. Er kan best veel geld mee te verdienen zijn. Er zijn wereldwijd duizenden mensen die last hebben van beestjes die niet bestaan en die niet te genezen zijn want ze geloven hun arts ook niet. Een beestjesdetector kan objectief bewijzen dat de beestjes niet bestaan en de patiënt is genezen.

Echter het filosofisch probleem is nog niet opgelost. Wie zegt dat wij het goede lampje zien branden, wij zien tenslotte altijd een virtuele werkelijkheid?