Waarom u (toch) “tegen” wil stemmen (2)

Oekraïne staat niet op zich. Laten we Timmermans’ Perfect Storm eens tegen het licht houden. Om te beginnen, de bankencrisis. Europese banken kwamen in de problemen – lees: konden zoveel risico’s nemen – omdat ze er op rekenden dat met de munteenheid niet zij, maar de Europese belastingbetalers het gelag zouden betalen, waaronder voor de Griekse schulden. De Grieken die onder de drachme nog aan stevige rentes (de prijs van lenen) gewend waren, zagen die met de euro drastisch dalen. Als land je in de schulden steken, werd goedkoop. Structureel hervormen: ho maar. Let op de sterke gelijkenis met de recente beslissing van de ECB om lenen (in de schulden steken) nóg goedkoper te maken, waar Duitsland en Nederland sterk op tegen zijn maar niets tegen kunnen doen vanwege de euro. De Griekse armoede is een rechtstreeks gevolg van de euro.

Wat een gewéldige ‘uitvinding’ was dat toch: de nationale munteenheid – barometer van hoe het er met een land voorstaat, tevens monetair stuurmiddel. Gaat het met een land economisch goed, dan zorgt een opwaardering van de munt ervoor dat export duurder wordt. Staat een land er niet zo sterk voor, dan kan het met bijvoorbeeld lagere lonen en vooral op eigen kracht (lenen is immers duur) er weer bovenop komen. Het hebben van een Europese munteenheid verstoort dat proces van ‘rebalancing’. Eurofielen zeggen dan dat de euro zonder politieke eenwording, zonder federalisering van de EU landen, fout is. Ik beweer dat federalisering er nooit in heeft gezeten. In de beginjaren ’90 niet toen het EU gesternte super gunstig stond (de Berlijnse Muur was net gevallen, de Koude Oorlog voorbij), en nu meer dan ooit tevoren never nooit.

Maar is de euro dan niet een mooi begin, maakt het markten niet transparant? Is het niet makkelijk om geen bankbiljetten te hoeven wisselen? Onzin. Met de huidige milliseconde-snelle informatisering kunt u bijv. via uw smartphone precies weten wat u kwijt bent voor een product of dienst in het buitenland. Aandringen op een federaal Europa omdat we de euro hebben, is als een kind met het badwater weggooien. Wat een gewéldig ‘kind’ is dat toch, de natiestaat – waarbij inwoners, geografie, cultuur, economie en politiek een land maken tot wat het is. Je helpt zwakkere landen niet door ze in een opgelegd, uniform verband met sterke landen te stoppen. Net zo min als je mavo-leerlingen en gymnasiasten vooruit helpt door ze in één klas te doen.