Verbeter de wereld, vernietig jezelf.

Op neerslachtige avonden bezoek ik wel eens een kroeg in de buurt, waar de stamgasten met geelzucht in hun ogen aan de bar hangen. De stem van Hazes dwaalt tussen het eikenhout. Als een van de gasten ruzie met zijn vrouw heeft, wordt gemompeld dat alle vrouwen prostituees zijn. De stamgasten knikken gebroederlijk en drinken zich zwijgend de afgrond in. Er is geen probleem dat niet opgelost kan worden door zelfvernietiging.

Ook de avond van afgelopen donderdag is een neerslachtige, maar deze avond is anders. Er zijn bommen in onze achtertuin ontploft. Een storm van woede raast door alle stamkroegen in Europa. Er heerst een drang om te vernietigen, om vuur met meer vuur te bestrijden. Geen gemompel, maar stemverheffingen klinken door de kroeg. Alsof alle stamgasten gelijktijdig ruzie met hun vrouw hebben.

‘Voor IS blazen die Islamitische jochies zich zonder probleem op, maar in de Albert Heijn zijn ze te beroerd om je de koffiemelk te wijzen,’ zegt een man naast me. ‘Werken zit niet in hun DNA,’ hoor ik een ander roepen. ‘Jij bent zelf al 21 jaar werkloos Kees,’ repliceert de barman. Maar Kees luistert niet, en oppert om een modderpoel voor de moskee te graven en er het varken uit de kinderboerderij in te zetten. Dat gaat de rest te ver. Al is het maar omdat ze de verregaande inspanning niet zien zitten.

Als ik later een patatje oorlog eet in een nabijgelegen kebabzaak, komt Kees laveloos binnen gewankeld. Zonder te aarzelen pakt hij mijn patatje en smijt het naar de Turk achter de toonbank. ‘Hier, een patatje oorlog,’ schreeuwt hij. ‘Want dat willen jullie toch zo graag? Oorlog!’ De Turk veegt eerst uiterst beheerst de saté uit zijn snor en pakt dan Kees stevig bij zijn schouders. Vloekend en tierend laat Kees zich buiten zetten, terwijl de Turk zegt: ‘Gewoon normaal doen.’

Op weg naar huis toont het ochtendzonnetje een opperbest humeur. Logisch, op de zon vinden constant explosies plaats. De zon ziet het probleem niet. Op aarde zorgen explosies voor doden en een vernietigende woede. Woede die zich dreigt te richten op mensen met hetzelfde geloof als de daders. Woede die alleen maar meer woede creëert. De enige vredelievende woede ligt verborgen in zelfvernietiging. Laat ons onze woede op onszelf richten, laat ons onze stem verheffen en onszelf in de vernieling drinken, maar laat ons de volgende ochtend weer herrijzen, als een feniks uit ons nachtelijke braaksel, zodat we kunnen opbrengen wat op dit moment het beste is: ‘Gewoon normaal doen.’