Roken

Eergisteren zag ik in het voorbijgaan een tekstkop over de tientallen miljarden euro’s die roken kost. Los van de miljoenen die al die opvolgende onderzoeken kosten klopt dat verhaal niet. Het is een bruto berekening en dan nog maar een schatting. Ik heb geen zin om me daar cijfermatig in te verdiepen, omdat het verhaal niet klopt. Het zal wel weer te maken hebben met de kosten die roken aan zorg met zich meebrengt. Als je bij iedereen die ziek wordt de medische oorzaak toeschrijft aan roken, kom je inderdaad kostentechnisch een heel eind. Dat blijkt uit die tientallen miljoenen euro’s die genoemd worden.

Natuurlijk is roken niet goed voor menselijke lichamen of onderdelen daarvan. Hart en longen en vaten vooral, je conditie heeft er echt wel onder te lijden. Dat lijdt geen twijfel. Dus de stelling dat roken leidt tot medische behandelingen en dus medische kosten onderschrijf ik van harte. Maar dan gaat het wel om bruto kosten. Daar zou je met hetzelfde gemak de omzetdaling en inkomstenderving in de horeca bij kunnen tellen. Dan kom je op een veel hoger bedrag. Nog steeds bruto.
Om bij een netto bedrag te komen moet je salderen. Dan trek je de opbrengsten die met roken te maken hebben van het bruto bedrag af. Om te beginnen lijken rokers gemiddeld minder oud te worden. Daardoor trekken ze minder uit allerlei pensioenpotten. Dat komt de staatskas en de pensioenfondsen ten goede. Roken kun je dus zien als een uiting van solidariteit. In dat opzicht is roken bijzonder sociaal.

Verder zijn er veel mensen die op de een of andere manier geld verdienen aan de rokers. Winkeliers bijvoorbeeld, kleine tabakszaken maar ook supermarkten waar de sigarettenkassa constant door een personeelslid wordt bediend. Dat maakt roken dus goed voor de werkgelegenheid. Dat houdt vervolgens in dat minder beroep wordt gedaan op sociale uitkeringen. Dat is alweer een collectief voordeel. Zin in roken is eigenlijk burgerschapszin.

Tel uit je winst als je ten slotte rekening houdt met de tientallen miljarden aan staatsinkomsten. Een ander woord daarvoor is accijns en kenmerk daarvan is heffing. Die beslaat het grootste deel van de winkelprijs van een pakje sigaretten. Ik ga dit niet allemaal uit- en doorrekenen. Er zijn genoeg onderzoekers die dat kunnen en daarmee hun schoorsteen laten roken. Het gaat me om een beter en meer helder beeld van de kosten van roken. En nu ga ik. Roken.