De zzp’er is een fietser

De meeste zzp’ers die ik ken zijn ondernemer. Daarvoor heb ik geen bewijs nodig, want als iemand langer dan drie jaar zonder werkgever kan overleven, hoeft volgens mij ook de belastingdienst geen nare controles op te leggen – behalve die van de jaarrekening natuurlijk. Dat doen ze dan ook niet; het gerucht gaat zelfs, dat als je boekhouder goed bekend staat, een bezwaarschrift op een naheffing geen overbodige inspanning is.

Haakt u al af bij dit soort sores? Toch maar even bijblijven, want de zzp’er is in de creatieve sector, en daaronder schaar ik ook de lezers van Metro, de primaire arbeidscategorie. De trofee van de opdrachtgeversrelatie is al jaren de zogenoemde Var-verklaring. Als het goed is willen zzp’er en opdrachtgever allebei dat activiteiten van de eerste als winst uit onderneming worden beschouwd. Op die manier kan de freelancer maximaal profiteren van aftrekposten, en hoeft de opdrachtgever geen sociale premies te betalen.

Toeval of niet: de Var wordt afgeschaft per 1 mei, en enkele weken voor dit eerstekamerbesluit ontving ik al het eerste opdrachtgeversverzoek om een Var-verklaring over héél 2016 op te sturen. En die heb ik gekregen.
Geregeld zou je zeggen, maar onduidelijk is het wel. Gesteld dat 2016 een overgangsjaar is voor de nieuwe Wet Deregulering arbeidsrelaties, denk ik dat het wel mee zal vallen, maar wat volgend jaar?

Daarvoor heeft u mijn mening nodig over de nieuwe situatie, die uitgaat van achteraf beoordeelde modelovereenkomsten tussen freelancer en opdrachtgever. Ik vergelijk de nieuwe situatie met het mislukte experiment van de fietsstraat in Utrecht. In de Burgemeester Reigerstraat, een van de drukste fietsroutes van het centrum naar de universiteit, mochten fietsers de volle breedte van de weg gebruiken, en automobilisten zouden daar dan achter moeten blijven rijden.

Als de freelancer een fietser is, de opdrachtgever een auto en de belastingdienst de politie, voorzie ik nog zware tijden voor de nieuwe modelovereenkomsten, die ervan uitgaan dat de opdrachtgever de machtspositie van een freelancer zomaar zal accepteren. Niet dus, want de praktijk in de mediawereld zal zijn dat de opdrachtgever uniforme modelovereenkomsten zal voorleggen aan al zijn freelancers, onder het motto: ‘Tekenen of stikken’.

In de Utrechtse fietsstraat werd ook ingehaald door gemotoriseerd verkeer – lang niet allemaal Suzuki Mini Jumbo’s, maar ook gelede bussen. Die fietsstraat, die bestaat allang niet meer, begrijpt u wel?