WHAT HAS BEEN SEEN CANNOT BE UNSEEN

Hoe zou een tuchtrechter oordelen als een behandelaar een patiënt met Myalgische Encefalomyelitis (ME) behandelt volgens de in Nederland geldende richtlijn CVS (chronisch vermoeidheidssyndroom) en er vervolgens een verslechtering optreedt? Is die behandelaar dan aansprakelijk voor die verslechtering? Die situatie is niet onwaarschijnlijk is. Er zijn zwaarwegende feiten die toepassing van de richtlijn niet vanzelfsprekend maken.

1. Ten eerste hebben we te maken met het feit dat de term CVS niets anders is dan een ongedifferentieerde vergaarbak van vermoeidheidsklachten die heel verschillende oorzaken kunnen hebben. ME wordt in die vergaarbak meegenomen.

2. De criteria die destijds door de Gezondheidsraad voor CVS (en dus niet ME) werden gehanteerd zijn verouderd en geven geen duidelijkheid. In 2011 zijn nieuwe internationale consensuscriteria vastgesteld die een beter onderscheid maken.

3. In de Verenigde Staten is in 2015 door het Institute of Medicine vastgesteld dat er sprake is van een ernstige, invalidiserende, complexe systeemziekte. Een fysieke ziekte dus, die adequaat behandeld moet worden.

4. De Tweede Kamer der Staten Generaal heeft in maart 2015 de Gezondheidsraad opdracht gegeven advies uit te brengen over ME.

5. In meerdere landen zijn aanwijzingen gevonden dat ME een aandoening is van het neuro-immunologische systeem. In een aantal landen vinden trials plaats waarbij het effect van de toepassing van Rituximab wordt onderzocht .

6. Er is aangetoond dat toepassing van Graded Exercise Therapy tot schade kan leiden bij ME-patiënten.

7. Het PACE-onderzoek in Engeland ligt zwaar onder vuur . Er is ondermeer gerommeld met de criteria voor "herstel" en een aantal minder goed uitpakkende fysieke indicatoren is in de eindmeting zelfs weggelaten, ofschoon ze in de vastgestelde onderzoeksopzet waren beschreven. De Nederlandse richtlijn (cognitieve gedragstherapie en graded exercise therapy worden aangeraden) is op dit wankele onderzoek gebaseerd.

We mogen er vanuit gaan dat artsen hun vakliteratuur bijhouden en op de hoogte zijn van recente ontwikkelingen, zij zijn dus ook op de hoogte van deze ontwikkelingen. Dan geldt: what has been seen cannot be unseen. Als een arts,dan toch de richtlijn CVS volgt en een ME-patiënt aan een schadelijke therapie onderwerpt, dan zou het weleens zo kunnen zijn dat de tuchtrechter die behandelaar aansprakelijk acht voor de verslechtering.